Cebulowa gradka - kuchnia podkarpacka |
Kuchnię Bieszczadów tyleż łączy z innymi zakątkami Podkarpacia,
ile dzieli. Wywarli na nią silny wpływ Wołosi, pasterze z południa Europy,
którzy zasiedlali niegdyś górzyste bieszczadzkie tereny. Odcisnęli na niej
również swoje piętno Polacy, Rusini oraz osadnicy z Niemiec, Węgier i Słowacji.
Tuż po II wojnie światowej w Bieszczady sprowadzono także greckich chłopów, komunistów,
dla których miała to być ziemia obiecana. W tym samym okresie dokończono dzieła
wysiedlenia ludności wschodniej i zasiedlenia Bieszczadów polskimi rodzinami,
które utraciły swoje ziemie pod Sokalem na skutek żądania Stalina z 1951 roku,
kiedy to oddano na rzecz ZSRR bogate w złoża węgla kamiennego, a jednocześnie
bardzo żyzne tereny Bełza, Uhnowa i Krystynopolu, w zamian za górzysty i trudny
rolniczo fragment Bieszczadów z Ustrzykami Dolnymi, Lutowiskami, Krościenkiem,
Bandrowem Narodowym i Bystrem. O ile przed II wojną światową zamieszkała Bieszczady
ludność żyła w odrębnych kulturach – Bojków, Łemków, Hucułów, Polaków czy
Rusinów, o tyle po doświadczeniach wojny i zmianie struktury ilościowej
zamieszkałej w Bieszczadach ludności, nastąpiła większa asymilacja i mieszanie się
kultur.
Bogactwo tradycji, zwyczajów oraz umiejętności mieszkającej w
Bieszczadach ludności przełożyło się na bogactwo regionalnej kuchni. Na
terenach tych jada się dania nieznane w innych zakątkach Polski. Wiele potraw
ma tu swoje niepowtarzalne nazwy, a ich skład oparty jest na lokalnych
składnikach, często mało popularnych w innych miejscach.
Cebulowa gradka, którą dzisiaj proponuję, to surówka z
cebuli, jabłek i kiszonych ogórków, zabielona śmietaną. Gradka jest nietypowa,
ponieważ dominuje w niej cebula, która ma bardzo wyrazisty smak, jednak w
połączeniu z jabłkami i kiszonymi ogórkami traci nadmierną ostrość. By się tak
jednak stało surówkę przygotowuje się dzień wcześniej, by smak ostry, kwaśny i
słodki połączyły się w należyty sposób.
Przepis na cebulową gradkę pochodzi z Cisnej z 1812 roku.
Opublikowany został w książce Krzysztofa Antoniszaka pt. „Kuchnia Bieszczadu.
Czyli to, co jedli i pili Łemkowie i Bojkowie ponad 100 lat temu”. Książka
stanowi spory zbiór wyjątkowych receptur z terenów od Sławska na Ukrainie, po
Krynicę Górska na zachodzie, który serdecznie polecam wszystkim zainteresowanym
bieszczadzką kuchnią.
Cebulowa gradka - kuchnia podkarpacka |
Składniki:
- 3 cebule
- 3 jabłka
- 4 ogórki kiszone
- 5 łyżek śmietany
- sól
Cebulę obieramy i cienko kroimy. Ogórki obieramy ze skórki i
ścieramy na tarce o grubych oczkach. Jabłka ścieramy bez obierania. Wszystkie
składniki mieszamy, doprawiamy solą. Na koniec dodajemy śmietanę, mieszamy i
odstawiamy. Podajemy na drugi dzień jako surówkę do dań obiadowych.
Cebulowa gradka - kuchnia podkarpacka |
Cebulowa gradka - kuchnia podkarpacka |
Zapraszam do zakładki
:)
cebulę lubię więc i ta surówka by mi z pewnością posmakowała
OdpowiedzUsuńWszystko pięknie i z pewnością smacznie, ale pojawia się problem - łzawiące oczy w trakcie obierania cebuli! Masz jakieś sprawdzone metody, jak to zwalczyć?
OdpowiedzUsuńCebulę przed krojeniem trzeba włożyć do lodówki.
Usuń