Gołąbki ruskie – kuchnia podkarpacka

Gołąbki ruskie – kuchnia podkarpacka

Przeczytałam kiedyś tezę, że nazwy popularnych w Polsce potraw, odnoszące się do odległych miejsc, bardziej wyrażają nasze wyobrażenie o kuchni tych obcych nam zakątków świata, niż wskazują na faktyczne pochodzenie dania, czy choćby jego składników. Za przykład podawano śledzie po japońsku, kurczaka po chińsku i jeszcze kilka innych dań, które raczej inspirowane są obcymi kuchniami, niż się z nich wywodzą. Teza ta zapewne jest słuszna, choć w mojej ocenie nie można jej odnieść do kuchni regionalnej.

Podkarpacie jest małym tyglem kultur, gdzie z kuchnią polską spotyka się kresowa kuchnia wschodu, łemkowska kuchnia południa i kuchnia galicyjskiego zachodu. Na tak niewielkim obszarze dość łatwo dostrzec różnice we wpływach tych obcych kuchni w zależności od mikroregionu. Regionalne dania odzwierciedlają te wpływy nie tylko w powszechności dań zaczerpniętych od innych kultur, ale również w ich nazwach. Nie sądzę, by gospodynie z okolic Lubaczowa gotowały barszcz wołyński, gołąbki litewskie, czy piekły sernik podolski jako znak ich wyobrażeń o kuchni ukraińskiej czy litewskiej. Do naszego zakątka kraju potrawy z kuchni wschodniej przywędrowały razem z ludnością napływającą z tamtych stron – nie tylko w czasach wysiedleń Kresowiaków, ale i dużo wcześniej, kiedy granice Polski sięgały po Morze Czarne. Jeśli w kuchni polskiej zadomowiły się takie dania jak pierogi ruskie czy barszcz ukraiński, można podejrzewać, że i te mniej znane lokalne potrawy mogą mieć rodowód zgodny ze swoją nazwą.

Bardzo prawdopodobne, że gołąbki ruskie zawdzięczają swoją nazwę pochodzeniu z tego samego regionu, co pierogi ruskie, czyli z Rusi Halickiej. O regionie tym mówiono, że „hreczką stoi”, ponieważ kasza gryczana (hreczana) była tam masowo uprawiana i stanowiła podstawę wyżywienia lokalnej ludności.

Gołąbki ruskie to danie w formie smażonych kotletów przygotowanych z kaszy gryczanej, ryżu, poszatkowanej kapusty i mięsa. Mocy nadaje mu lasowiacki sos grzybowy, który jest wręcz niezbędny, by gołąbki miały swój właściwy smak.

Przepis Koła Gospodyń Wiejskich ze Starego Miasta z gminy Leżajsk został opublikowany w „Wielkiej księdze tradycji kulinarnych województwa podkarpackiego” wydanej przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”.

Gołąbki ruskie – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1/2 główki świeżej kapusty
• 1 szklanka ryżu
• 1 szklanka kaszy gryczanej
• 1/2 szklanki kaszy manny
• 500 g mięsa mielonego
• 2 jajka
• sól, pieprz
• bułka tarta do panierowania
• tłuszcz do smażenia

Składniki na sos grzybowy:

• 40 g suszonych grzybów
• 1 cebula
• 1 łyżka mąki pszennej
• 1 łyżka masła

Grzyby dzień wcześniej zalewamy wodą i moczymy przez noc. Gotujemy do miękkości i odcedzamy zachowując wodę. Cebulę kroimy w kosteczkę, solimy i podsmażamy na maśle. Dodajemy pokrojone w paski grzyby i chwilę razem smażymy. Podlewamy wodą z gotowania grzybów i gotujemy przez kilka minut. Na koniec do sosu dodajemy łyżkę mąki wymieszanej z wodą i zagotowujemy sos. Doprawiamy go do smaku solą i pieprzem.

Kapustę drobno szatkujemy i wrzucamy na gotującą się, osoloną wodę. Gotujemy około 10 minut do miękkości, odcedzamy, studzimy i dobrze odciskamy.

Gotujemy do miękkości ryż, kaszę gryczaną i kaszę mannę – każde osobno. Odcedzamy.

Kapustę, ryż, obie kasze, mięso i jajka doprawiamy dobrze solą oraz pieprzem i wyrabiamy jednolitą masę. Formujemy niewielkie kotleciki i po obtoczeniu ich w bułce tartej smażymy na rozgrzanym tłuszczu

Gołąbki podajemy polane sosem grzybowym.

Gołąbki ruskie – kuchnia podkarpacka

Gołąbki ruskie – kuchnia podkarpacka

 

Więcej przepisów na podkarpackie gołąbki

i nie tylko

w zakładce KUCHNIAPODKARPACKA

Zapraszam :)