Galarepa na biało duszona – kuchnia galicyjska |
Początkiem XIX wieku słownictwo kulinarne różniło się od
obecnego, podobnie jak różne były techniki obróbki żywności, a w szczególności
sposób jej przechowywania. W sercu Galicji Wschodniej, we Lwowie, ludność
używająca języka polskiego stanowiła znaczącą większość. Spisana w tym okresie
w języku polskim książka kucharska świadczy o ówczesnej kulturze kulinarnej,
zwyczajach, a także fantazji i pomysłowości osób zajmujących się kuchnią.
Wiele określeń brzmi tak samo lub podobnie, jak
współcześnie. Galarepa to oczywiście kalarepa, brokle to brokuły, karafijoły to
kalafiory, biszkokty to biszkopty, rulada to rolada, budeń to budyń, a
marmelada to marmolada. Jednocześnie w ówczesnej kuchni używano wielu określeń
brzmiących dzisiaj tajemniczo i obco. Różne nazwy nosiły wywary i rosoły, które
przygotowywane w odmienny sposób służyły do rozmaitych celów. Na przykład jus
to „rosół rumiany tęgi”, który gotowano kładąc na dnie rondla warstwę słoniny,
następnie warstwę cebuli, a na koniec mięso i warzywa. Jus wykorzystywano jako
bazę do szarych zup, sosów i innych potraw. Resteron to z kolei aromatyczny
rosół o żółtawym kolorze, gotowany na bazie cielęciny, kuropatw, bażantów i
kur. Natomiast korbulon to gotowana woda z octem, włoszczyzną i warzywami
korzeniowymi. Dynstowanie, które w XIX wieku było często stosowaną metodą
przygotowywania dań, dzisiaj nazywalibyśmy duszeniem w sosie własnym.
Galarepa na biało duszona to danie warzywne, które można
podać jako całość z mięsem drobiowym lub też przygotować samą kalarepę w sosie,
bez mięsa i podać ją jako dodatek do innych dań. Cienko pokrojona kalarepa
duszona jest w bulionie, który zagęszcza się łyżką śmietany i mąką, którą
oprószone jest mięso. Doprawia się ją kwiatem muszkatołowym, który można
zastąpić gałką muszkatołową.
Przepis pochodzi z wydanej we Lwowie w 1835 roku (to rok publikacji II wydania) „Książki kucharskiej dla użytku w domach miejskich i pańskich. Jasna i dokładna nauka sporządzania potrwa mięsnych i postnych, zawierająca znaczny zbiór niezawodnych przepisów (…)”.
Galarepa na biało duszona – kuchnia galicyjska |
Galarepa na biało duszona – kuchnia galicyjska |
Składniki:
- 2 młode kalarepy
- 400 g podudzi z kurczaka bez kości (lub innych części kurczaka)
- 1,5 szklanki bulionu
- 1 łyżka posiekanej natki pietruszki
- 1 łyżka mąki
- 1 łyżka gęstej śmietany
- duża szczypta startej gałki muszkatołowej
- sól
- tłuszcz do smażenia (na przykład olej; w oryginale jest to pozłota, czyli tłuszcz pozyskiwany z tłustych wywarów)
Kalarepy obieramy, kroimy na cienkie plasterki, które
przekrawamy na 2-3 części. Na patelni rozgrzewamy 2 łyżki tłuszczu i wrzucamy
kalarepę. Chwilę ja podsmażamy, a potem dodajemy natkę pietruszki i podlewamy
bulionem, żeby się lekko dusiła. W razie potrzeby dodajemy bulion. Kalarepa
powinna zmięknąć, ale nie rozpadać się.
W tym samym czasie na osobnej patelni (najlepiej głębokiej) rozgrzewamy
tłuszcz i obsmażamy na nim posolone mięso kurczaka, które doprawiamy gałką
muszkatołową. Do mięsa przekładamy uduszoną kalarepę, a do sosu z kalarepy
dodajemy łyżkę śmietany, mieszamy, po czym całość przelewamy na patelnię z
kurczakiem i wszystko razem chwilę dusimy.
Na środek półmiska wykładamy kalarepę, a dookoła obkładamy
ją mięsem z kurczaka. Wszystko polewamy powstałym sosem. Podajemy na gorąco.
Galarepa na biało duszona – kuchnia galicyjska |
Po więcej regionalnych przepisów
w tym przepisów kuchnia galicyjskiej
zapraszam do zakładki
Wspaniałe i bardzo smakowite danie.
OdpowiedzUsuńZ przyjemność skorzystam z przepisu :)
Serdecznie pozdrawiam :)