Trzeci Talerz - podkarpacki blog kulinarny: Placek Swojak glinicki

Placek Swojak glinicki - kuchnia podkarpacka

Swojak glinicki to typowe dla regionu podkarpackiego ciasto, składające się z 4 miodowych placków na sodzie, które przełożone są masą z kaszy manny i powidłem śliwkowym. Ten rodzaj ciasta zazwyczaj piecze się dzień wcześniej, by miodowe placki zmiękły i zespoliły się z masami. Masę z kaszy manny przygotowuje się na dwa sposoby. Bywa że placki przekłada się gorącą masą o konsystencji budyniu. W tym akurat przepisie masę z kaszy manny studzi się, a następnie uciera się ją z miękkim masłem. Dzięki temu masa jest puszysta i lekka. Najczęściej na wierzchu ciasta znajduje się polewa czekoladowa, ale zachęcam, by zamiast niej zrobić o 1/4 więcej masy z kaszy manny i rozsmarować ją na wierzchu, a potem posypać siekanymi orzechami. Dzięki temu smak ciasta pozostanie delikatny, a miód będzie wyraźnie wyczuwalny.

Miodowe ciasta przekładane masą z kaszy manny przygotowywano głównie jesienią i zimą, zanim pojawiły się świeże owoce wykorzystywane w ciastach.

Zachęcam do wypróbowania przepisu gospodyń z Glinika (gmina Wielopole Skrzyńskie), który został opublikowany w zbiorze przepisów „Tradycje kulinarne Wielopolszczyzny” Piotra Ździebło.

Placek Swojak glinicki - kuchnia podkarpacka

Składniki na blaszkę 25x35 cm:

Ciasto:

700 g mąki pszennej
200 g cukru pudru
100 g miękkiej margaryny
3 łyżki miodu
2 jajka
8 łyżek mleka
1 i ½ łyżeczki sody oczyszczonej

Masa z kaszy manny:

2 szklanki mleka
4 łyżki kaszy manny
1 łyżka mąki ziemniaczanej
1 łyżka mąki pszennej
250 g miękkiego masła
100 g cukru pudru (w oryginale 200g)

Dodatkowo:

słoiczek powideł śliwkowych
polewa czekoladowa (można zastąpić masą z kaszy manny – trzeba zwiększyć podane wyżej proporcje o 1/4)
4 łyżki posiekanych orzechów włoskich

Przygotowujemy ciasto. Margarynę siekamy z mąką, a następnie dodajemy pozostałe składniki i zagniatamy ciasto. Dzielimy je na 4 części (placki będą równe jeśli zważymy ciasto i równo je podzielimy).

Brytfankę wykładamy papierem do pieczenia i rozwałkowujemy na niej 1 część ciasta (warto użyć małego wałka). Papier z rozwałkowanym ciastem wyciągamy i odkładamy. Brytfankę wykładamy kolejnym kawałkiem papieru i znów rozwałkowujemy 1 część ciasta. Tak samo robimy z pozostałymi 2 częściami. W ten sposób mamy przygotowane 4 surowe blaty ciasta, które kolejno możemy piec w tej samej brytfance unikając rozwałkowywania ciasta na gorącej blaszce lub czekania aż brytfanka wystygnie.

Piekarnik nagrzewamy do 175 stopni C (grzałka góra-dół). Wkładamy brytfankę z jedną rozwałkowaną częścią ciasta i pieczemy około 12 minut. Po upieczeniu ciasto razem z papierem wyciągamy i wkładamy drugi surowy placek razem z papierem do pieczenia, na którym wcześniej został rozwałkowany. Pieczemy 12 minut. Tak samo postępujemy z pozostałymi dwoma plackami. Placki studzimy przed przełożeniem.

Przygotowujemy masę z kaszy manny.

Z mleka odlewamy pół szklanki i dodajemy do niego kaszę mannę i obie mąki. Dobrze mieszamy. Pozostałe mleko zagotowujemy i dodajemy do niego przygotowaną mieszankę z kaszy i mąki. Gotujemy przez kilka minut do zgęstnienia. Odstawiamy do wystudzenia.

Miękkie masło ucieramy z cukrem pudrem i stopniowo dodajemy wystudzoną masę z kaszy manny.

Przekładamy placki.

Pierwszy placek smarujemy powidłem śliwkowym i kładziemy na niego drugi placek. Następnie wykładamy połowę masy z kaszy manny (jeśli zdecydowaliśmy się na masę również na wierzchu, odkładamy najpierw 1/5 masy). Na masie kładziemy trzeci placek, na nim drugą połowę masy, a na niej ostatni placek. Wierzch polewamy polewą czekoladową lub rozsmarowujemy na nim odłożoną część masy. Posypujemy siekanymi orzechami włoskimi. Przełożone ciasto odstawiamy w chłodne miejsce na noc by zmiękło.