niedziela, 2 lipca 2023

Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka

Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka
Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Jabłonka, gmina Dydnia, powiat brzozowski

W dawnych polskich obyczajach zbieranie leśnych jagód związane było z religijnymi wierzeniami i zwyczajami, które dyktowały czas najobfitszych zbiorów. Wierzono mianowicie, że jagody i inne leśne owoce powinno się zbierać dopiero od 24 czerwca, czyli od dnia Świętego Jana. Mawiano „Na Święty Jan jagód dzban”, wierząc że święty święci w tym dniu nie tylko wodę, ale i jagody, dzięki czemu są one większe, smaczniejsze i zdrowsze. Jednak ze zbiorem jagód najlepiej było poczekać do dnia 2 lipca, co w szczególności dotyczyło kobiet, które poroniły oraz tych, którym zmarło dziecko. Ten dzień to święto Matki Boskiej Jagodnej (święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, które od 1969 roku przesunięto na 31 maja), opiekunki kobiet ciężarnych i matek. Tego dnia jagód zbierać nie wolno, w hołdzie Maryi, która idąc do swojej krewnej Elżbiety podczas długiej samotnej wędrówki żywiła się jedynie jagodami. Wierzono, że zbieranie jagód 2 lipca oznaczałoby odbieranie pożywienia Matce Boskiej oraz zmarłym dzieciom, które karmiła jagodami, dlatego powstrzymywano się od tego, w zamian za co Matka Boska miała wiernych obdarzać łaskami – kobiety po poronieniach miały zostać szczęśliwymi matkami, a zmarłe dzieci miały być otoczone troską Maryi. Ci którzy zwyczaju nie przestrzegali mogli zostać ukąszeni przez żmiję. Zakaz zbiorów 2 lipca rozciągał się na inne owoce leśne, takie jak poziomki czy jeżyny, jak również na wiśnie, czereśnie, maliny, porzeczki i agrest. Zbiory jagód kończono na Świętego Jakuba, czyli 25 lipca. „Po Świętym Jakubie robak w owocach dłubie”.

Jednym z lubianych zastosowań jagód było dodawanie ich do ciasta. Ciasto z jagodami z Jabłonki posmakuje i wielbicielom biszkoptów i tym, którzy lubią wilgotne ciasta na oleju. Jest okazałe i puszyste, ale dzięki olejowi i odrobinie śmietany jest też miękkie i wilgotne. Jego wykonanie jest proste i nie zajmie wiele czasu, dlatego po 2 lipca polecam taki właśnie wypiek :)

Przepis Koła Gospodyń Wiejskich w Jabłonce pochodzi z Kalendarza Gminy Dydnia na 2021 rok. Panie z Jabłonki polecają ozdobić ciasto bitą śmietaną lub roztopioną białą czekoladą, wymieszaną z łyżką oleju. Dla mnie wystarczające jest oprószenie go cukrem pudrem.


Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka
Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka

Składniki na blaszkę 25x35 cm:

  • 8 jajek
  • 2 szklanki cukru
  • 1 szklanka oleju
  • 3 szklanki mąki pszennej
  • cukier waniliowy
  • 1 łyżeczka proszku do pieczenia
  • 3 łyżki śmietany
  • 2-3 szklanki leśnych jagód
  • cukier puder do oprószenia (lub bita śmietana albo biała czekolada)

Białka ubijamy dodając pod koniec ubijanie po 1 łyżce cukru wymieszanego z cukrem waniliowym. Następnie, nie przerywając ubijania, dodajemy po 1 żółtku. Do ubitej masy cieniutkim strumieniem wlewamy olej i nadal intensywnie ubijamy. Na koniec do masy dodajemy śmietanę oraz mąkę przesianą z proszkiem do pieczenia. Delikatnie mieszamy.

Ciasto przelewamy na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia. Na wierzch wykładamy owoce (jeśli oprószymy je lekko mąką, nie opadną). Jagody lekko dociskamy. Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 160 stopni C (grzałka góra-dół) przez około godzinę. Upieczone ciasto oprószamy cukrem pudrem lub dekorujemy bitą śmietaną albo białą czekoladą.

Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka
Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka


Więcej przepisów na pyszne regionalne ciasta znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

2 komentarze:

  1. Wkradł się błąd - św. Jakuba jest 25. lipca, nie sierpnia ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. O, rzeczywiście. Muszę to sprawdzić, bo to byłby trochę krótki okres zbiorów ;)

      Usuń

Z przyczyn technicznych komentarze przed publikacją będą weryfikowane.