Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka |
Lokalizacja: Jabłonka, gmina Dydnia, powiat brzozowski
W dawnych polskich obyczajach zbieranie leśnych jagód związane
było z religijnymi wierzeniami i zwyczajami, które dyktowały czas najobfitszych
zbiorów. Wierzono mianowicie, że jagody i inne leśne owoce powinno się zbierać
dopiero od 24 czerwca, czyli od dnia Świętego Jana. Mawiano „Na Święty Jan jagód
dzban”, wierząc że święty święci w tym dniu nie tylko wodę, ale i jagody,
dzięki czemu są one większe, smaczniejsze i zdrowsze. Jednak ze zbiorem jagód
najlepiej było poczekać do dnia 2 lipca, co w szczególności dotyczyło kobiet,
które poroniły oraz tych, którym zmarło dziecko. Ten dzień to święto Matki
Boskiej Jagodnej (święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, które od 1969
roku przesunięto na 31 maja), opiekunki kobiet ciężarnych i matek. Tego dnia
jagód zbierać nie wolno, w hołdzie Maryi, która idąc do swojej krewnej Elżbiety
podczas długiej samotnej wędrówki żywiła się jedynie jagodami. Wierzono, że zbieranie
jagód 2 lipca oznaczałoby odbieranie pożywienia Matce Boskiej oraz zmarłym
dzieciom, które karmiła jagodami, dlatego powstrzymywano się od tego, w zamian
za co Matka Boska miała wiernych obdarzać łaskami – kobiety po poronieniach
miały zostać szczęśliwymi matkami, a zmarłe dzieci miały być otoczone troską
Maryi. Ci którzy zwyczaju nie przestrzegali mogli zostać ukąszeni przez żmiję.
Zakaz zbiorów 2 lipca rozciągał się na inne owoce leśne, takie jak poziomki czy
jeżyny, jak również na wiśnie, czereśnie, maliny, porzeczki i agrest. Zbiory
jagód kończono na Świętego Jakuba, czyli 25 lipca. „Po Świętym Jakubie robak
w owocach dłubie”.
Jednym z lubianych zastosowań jagód było dodawanie ich do
ciasta. Ciasto z jagodami z Jabłonki posmakuje i wielbicielom biszkoptów i tym,
którzy lubią wilgotne ciasta na oleju. Jest okazałe i puszyste, ale dzięki
olejowi i odrobinie śmietany jest też miękkie i wilgotne. Jego wykonanie jest
proste i nie zajmie wiele czasu, dlatego po 2 lipca polecam taki właśnie wypiek
:)
Przepis Koła Gospodyń Wiejskich w Jabłonce pochodzi z
Kalendarza Gminy Dydnia na 2021 rok. Panie z Jabłonki polecają ozdobić ciasto
bitą śmietaną lub roztopioną białą czekoladą, wymieszaną z łyżką oleju. Dla
mnie wystarczające jest oprószenie go cukrem pudrem.
Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka |
Składniki na blaszkę 25x35 cm:
- 8 jajek
- 2 szklanki cukru
- 1 szklanka oleju
- 3 szklanki mąki pszennej
- cukier waniliowy
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 3 łyżki śmietany
- 2-3 szklanki leśnych jagód
- cukier puder do oprószenia (lub bita śmietana albo biała czekolada)
Białka ubijamy dodając pod koniec ubijanie po 1 łyżce cukru
wymieszanego z cukrem waniliowym. Następnie, nie przerywając ubijania, dodajemy
po 1 żółtku. Do ubitej masy cieniutkim strumieniem wlewamy olej i nadal
intensywnie ubijamy. Na koniec do masy dodajemy śmietanę oraz mąkę przesianą z
proszkiem do pieczenia. Delikatnie mieszamy.
Ciasto przelewamy na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia.
Na wierzch wykładamy owoce (jeśli oprószymy je lekko mąką, nie opadną). Jagody
lekko dociskamy. Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 160 stopni C (grzałka
góra-dół) przez około godzinę. Upieczone ciasto oprószamy cukrem pudrem lub
dekorujemy bitą śmietaną albo białą czekoladą.
Ciasto z jagodami – kuchnia podkarpacka |
Więcej przepisów na
pyszne regionalne ciasta znajdziecie w zakładce
Zapraszam :)
Wkradł się błąd - św. Jakuba jest 25. lipca, nie sierpnia ;)
OdpowiedzUsuńO, rzeczywiście. Muszę to sprawdzić, bo to byłby trochę krótki okres zbiorów ;)
Usuń