Siekańce - kuchnia podkarpacka

Siekańce - kuchnia podkarpacka

We wsi Kniażyce pod Fredropolem (powiat przemyski) przygotowuje się bardzo prostą, ale wyjątkowo smaczną potrawę o nazwie siekańce. Są to kotlety przygotowane pół na pół z mielonego mięsa i białej kapusty, które zapieka się w sosie pomidorowym.

Dzięki dodaniu do masy mięsnej zasolonej i odciśniętej kapusty można przygotować 2 razy więcej kotletów niż zwykle, jednak to nie ekonomia jest główną zaletą dania. Tutaj liczy się przede wszystkim smak. Zapieczone kotlety z masy mięsno-kapuścianej mają delikatną, niemal kremową konsystencję, co podkreśla sos pomidorowy powstały podczas pieczenia. Siekańce równie dobrze smakują z ziemniakami, jak i z kaszą gryczaną, czy jęczmienną. Podaje się je na gorąco jako danie obiadowe lub na kolację.

Przepis na siekańce Koła Gospodyń Wiejskich z Kniażyc znalazłam w publikacji „Tradycyjne jadło Pogranicza Nadsańskiego” wydanej przez Centrum Kulturalne w Przemyślu.

Siekańce - kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1 kg kapusty białej
• 1 kg mielonego mięsa (dowolny rodzaj – wieprzowe, wołowe, albo nawet drobiowe)
• 200 g kaszy manny
• 4-5 cebul
• 5 jajek
• sól, pieprz
• mąka pszenna
• tłuszcz do smażenia
• słoiczek przecieru pomidorowego

Kapustę szatkujemy i dodatkowo drobno siekamy. Zasypujemy łyżką soli, mieszamy i odstawiamy na pół godziny. Po tym czasie kapustę ugniatamy i odciskamy z nadmiaru płynu.

Cebulę kroimy w kostkę.

Kapustę, mięso, cebulę, kaszę mannę i jajka mieszamy wyrabiając jednolitą masę, którą na koniec doprawiamy pieprzem i ewentualnie lekko solimy. Z masy formujemy niewielkie, podłużne kotleciki, które obtaczamy w mące i obsmażamy na patelni.

W naczyniu żaroodpornym układamy kotlety i zalewamy je przecierem pomidorowym wymieszanym z wodą i doprawionym solą (można dodać inne przyprawy, np. oregano czy bazylię). Naczynie przykrywamy i wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni C (grzałka góra-dół) na około godzinę.

Siekańce - kuchnia podkarpacka

Na blogu znajdziecie przepisy na kotlety z

kapusty, fasoli, kaszy gryczanej, jęczmiennej i z ziemniaków

Zapraszam do zakładki KUCHNIA PODKARPACKA :)

Rurki z marmoladą – kuchnia podkarpacka

Rurki z marmoladą - kuchnia podkarpacka

Ciastka krucho-drożdżowe to, obok amoniaczków, najpopularniejszy rodzaj ciastek pieczonych od pokoleń w podkarpackich domach. Z jednej strony ciasto jest delikatne i ma przyjemny, drożdżowy zapach, z drugiej jest lekko kruche, dzięki czemu dłużej pozostaje świeże. Z ciasta krucho-drożdżowego zwykle piecze się rogaliki, ciastka posypane grubym cukrem, lub przełożone marmoladą.

Przepis, który dzisiaj prezentuję, to małe ciasteczka z marmoladą, posypane cukrem pudrem. Dodatek śmietany sprawia, że ciasto jest tu wyjątkowo delikatne, a jednocześnie pozostaje plastyczne i łatwo je cienko rozwałkować. Przepis pochodzi od Koła Gospodyń Wiejskich z Urzejowic pod Przeworskiem. Został opublikowany w zbiorze regionalnych przepisów pt. „Śladami dawnych smaków powiatu przeworskiego”.

Rurki z marmoladą - kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 2 szklanki mąki
• 250 g masła lub margaryny
• 10 g drożdży
• 1 łyżka cukru pudru
• 2 łyżki kwaśnej śmietany (można dodać, żeby ciasto było „wolne”)

Drożdże rozpuszczamy z cukrem pudrem. Ze wszystkich składników (łącznie z drożdżami) zagniatamy ciasto i zostawiamy je do wyrośnięcia na około 30 minut. Następnie ciasto cienko rozwałkowujemy (około 3 mm) i kroimy na kwadraty o boku 6 cm. Na każdy kwadrat nakładamy marmoladę, zwijamy w rurki i pieczemy w temperaturze 180 stopni C przez około 20 minut, do zrumienienia. Po upieczeniu posypujemy cukrem pudrem.

 

Rurki z marmoladą - kuchnia podkarpacka

Rurki z marmoladą - kuchnia podkarpacka

Więcej przepisów na podkarpackie ciastka w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Pierogi razowe z kapustą po komborsku – kuchnia podkarpacka

Pierogi razowe z kapustą po komborsku - kuchnia podkarpacka

Ciasto pierogowe przygotowane z pszennej mąki razowej z dodatkiem zwykłej mąki ma swój intensywny smak, dlatego nadaje się jedynie do przygotowania pierogów z farszem o zdecydowanym, mocnym smaku. Farsz z białej kapusty podsmażonej ze skwarkami i cebulką, doprawiony solą i pieprzem doskonale się w tej roli spełnia. Świeża kapusta jest warzywem raczej neutralnym w smaku, jednak poddana odpowiedniemu procesowi obgotowywania i wysmażania nabiera pełnego smaku, dlatego często wykorzystuje się ją jako farsz do pierogów. Szczególne znaczenie ma tutaj smażenie podgotowanej wcześniej i zmielonej kapusty. Trzeba ją dobrze odparować na patelni, żeby zamiast wody przyjęła smak cebulki i skwarków. W wersji niskokalorycznej skwarki można zastąpić olejem i dodatkowa cebulą.

Przepis w publikacji „Smaki regionalne LGD. Tradycyjne przepisy kulinarne KGW z gminy Korczyna” udostępniła Pani Zofia Kosztyła z Koła Gospodyń Wiejskich w Komborni.

Pierogi razowe z kapustą po komborsku - kuchnia podkarpacka

Składniki na około 70 sztuk:

Ciasto:

• 450 g mąki pszennej razowej
• 225 g mąki pszennej
• 2 łyżki oleju
• 1 niepełna łyżeczka soli
• 1 szklanka ciepłej wody
• 1 jajko

Farsz:

• 1 główka kapusty białej
• 1 duża cebula
• 15 dag słoniny lub boczku
• sól, pieprz

Kapustę kroimy w ćwiartki lub w ósemki i wrzucamy do gotującej się wody na 10 minut. Odcedzamy ją dobrze na durszlaku, a po wystudzeniu odciskamy i mielimy w maszynce do mięsa.

Pokrojoną w drobną kostkę słoninę lub boczek smażymy chwilę na dużej patelni i dodajemy drobno pokrojoną cebulą. Wszystko razem chwilę smażymy, po czym dodajemy zmieloną kapustę. Farsz intensywnie doprawiamy solą, pieprzem i smażymy około 10-15 minut, żeby kapusta odparowała i nabrała smaku.

Z mąki razowej i pszennej, oleju, soli, jajka i ciepłej wody wyrabiamy luźne ciasto, które partiami rozwałkowujemy i wykrawamy z niego krążki. Wystudzonym farszem nadziewamy krążki i dokładnie sklejamy. Gotujemy w osolonej wodzie i podajemy polane skwarkami z cebulą. Doskonale smakują również odsmażone.

Pierogi razowe z kapustą po komborsku - kuchnia podkarpacka

Zapraszam do zakładki

KUCHNIA PODKARPACKA

gdzie między innymi znajdziecie

16 przepisów na podkarpackie pierogi!

Kapusta z fasolą i grzybami – kuchnia podkarpacka

Kapusta z fasolą i grzybami - kuchnia podkarpacka

Gotowana kiszona kapusta z fasolą to jedno z charakterystycznych dań kuchni lasowiackiej. Fasolę nazywa się tu często grochem, a w powszechnym użyciu jest nie tylko fasola biała, ale też czerwona i tzw. krasa, nazywana też przez niektórym „amerykonem”.

Kapusta przygotowana według przepisu Koła Gospodyń Wiejskich z Sarzyny to kapusta na bogato. Poza fasolą są tam również suszone grzyby oraz boczek i cebula. Jest to kompletne danie nie wymagające żadnych dodatków, jednak współcześnie podawane jest dodatkowo z chlebem lub ziemniakami.

Przepis pochodzi ze skarbnicy podkarpackich przepisów, a ściślej mówiąc z „Wielkiej księgi tradycji kulinarnych województwa podkarpackiego”, wydanej przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „ProCarpathia”.

Kapusta z fasolą i grzybami - kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 2 kg kiszonej kapusty
• 150 g suszonych grzybów
• 2 cebula
• kawałek słoniny lub boczku
• 400 g fasoli Jaś lub kolorowej
• 2 liście laurowe
• kilka ziarenek ziela angielskiego
• sól i pieprz
• 2 ugotowane ziemniaki

Kilka godzin wcześniej fasolę zalewamy wodą, a potem gotujemy do miękkości. Grzyby osobno zalewamy wodą i po dwóch godzinach gotujemy, również do miękkości.

Kapustę płuczemy jeśli jest zbyt kwaśna, siekamy i dolewamy do niej niewielką ilość wody. Dodajemy liście laurowe i ziele angielskie. Gotujemy na wolnym ogniu.

Słoninę (lub boczek) topimy, a na wytopionym tłuszczu szklimy cebulę. Pod koniec gotowania kapusty dodajemy fasolę, posiekane grzyby, skwarki i cebulę. Wszystko mieszamy i doprawiamy do smaku. Aby zagęścić kapustę dodajemy do niej ugotowane, utłuczone ziemniaki. Można ją też zagęścić rozgniatając część ugotowanej fasoli.

Kapusta z fasolą i grzybami - kuchnia podkarpacka

Po więcej regionalnych przepisów

Zapraszam do zakładki

KUCHNIA PODKARPACKA :)

Babka piaskowa Rudnicka – kuchnia podkarpacka

Babka piaskowa Rudnicka - kuchnia podkarpacka

Przepisy ze starych babcinych zeszytów często zaskakują nietypowym łączeniem dobrze znanych składników. Babka piaskowa z przepisu Pani Jadwigi Trojnar z Rudnika nad Sanem jest tego doskonałym przykładem. Jako środek spulchniający wykorzystuje się w niej amoniak, który w tradycyjnych podkarpackich przepisach służy do spulchniania kruchych wypieków. W przypadku babki piaskowej dodanie amoniaku sprawia, że pozostaje ona dłużej świeża i nie zmienia konsystencji. Babka jest  lekko wilgotna i ma przyjemny maślany smak. Można ją przechowywać około tygodnia, pod warunkiem, że będzie przykryta, żeby nie obsychała.

Babka piaskowa Rudnicka - kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 5 jajek (żółtka i białka oddzielone)
• 250 g masła
• 250 g cukru
• 250 g mąki pszennej
• cukier waniliowy
• 1/2 łyżeczki amoniaku
• 1 łyżka oleju

Miękkie masło ucieramy z połową cukru i z cukrem waniliowym. Stopniowo dodajemy do niego żółtka. Do masy przesiewamy mąkę, dodajemy amoniak i olej. Mieszamy. Na koniec w osobnym naczyniu ubijamy białka z pozostałym cukrem i dodajemy je do ciasta, mieszając delikatnie łyżką.

Ciasto przekładamy do foremki wysmarowanej tłuszczem i obsypanej bułką tartą. Pieczemy w piekarniku nagrzanym do temperatury 175 stopni C (grzałka góra-dół) przez około 45 minut. Charakterystyczny zapach amoniaku ulotni się w ciągu kilku minut po wyciągnięciu babki z piekarnika.

Babka piaskowa Rudnicka - kuchnia podkarpacka

Zapraszam do zakładki

KUCHNIA PODKARPACKA :)

Prykiel z Lipnicy – kuchnia podkarpacka

Prykiel z Lipnicy - kuchnia podkarpacka

Na terenach dawnej Puszczy Sandomierskiej biały barszcz był jednym z najważniejszych dań codziennych. Charakterystyczny dla tego regionu czysty zakwas żytni, kiszony bez przypraw i dodatków, był bazą do przygotowania kwaśnej polewki zabielanej mlekiem lub śmietaną. Barszcz z reguły podawano na śniadanie, choć bywał również obiadem lub kolacją. We wsi Lipnica koło Kolbuszowej zakwas na barszcz wykorzystywano do przygotowania zupy zwanej pryklem lub zalewajką. Od tradycyjnego barszczu prykiel różnił się tym, że gotowano go z ziemniakami i dodawano do niego cebulę podsmażoną razem z boczkiem. W bogatszej wersji prykiel podawano z ugotowanym jajkiem i wiejską kiełbasą. Tak przygotowana zupa pełniła rolę dania obiadowego.

Przepisem na prykiel podzieliły się panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Lipnicy. Został on opublikowany w Korso Kolbuszowskim z 3 listopada 2016 roku.

Prykiel z Lipnicy - kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 6-8 ziemniaków
• 2 l wody
• 200 ml zakwasu żytniego na barszcz
• 1 cebula
• 200 g wędzonego boczku
• 200 ml śmietany 18%

Ziemniaki obieramy, kroimy w kostkę i zalewamy wodą. Solimy i gotujemy na pół miękko. Dolewamy zakwas i jeszcze chwilę gotujemy. Do śmietany dodajemy kilka łyżek gorącej zupy i mieszamy. Śmietanę wlewamy do zupy i całość zagotowujemy.

Boczek kroimy w kostkę i podsmażamy. Dodajemy do niego posiekaną cebulę i chwilę razem smażymy.

Zupę doprawiamy do smaku solą i maścimy skwarkami z cebulą.

Prykiel z Lipnicy - kuchnia podkarpacka

Po więcej regionalnych przepisów zapraszam do zakładki KUCHNIA PODKARPACKA

 tam między innymi przepis na tradycyny lasowiacki barszcz

oraz wskazówki, jak ukisić własny zakwas na barszcz

Kapusta ziemniaczana z soczewicą – kuchnia podkarpacka

Kapusta ziemniaczana z soczewicą – kuchnia podkarpacka

Kapusta ziemniaczana to przewrotne danie z terenu Kolbuszowszczyzny, w którym nie ma kapusty. W lokalnej lasowiackiej gwarze nazwa ta brzmi „kapusta źmiocano”. W tej części Puszczy Sandomierskiej, a szczególnie w Kolbuszowej Górnej, Kupnie, Porębach Kupieńskich, Bukowcu, Przedborzu i jeszcze w kilku miejscowościach z gminy Niwiska od pokoleń przyrządza się gęstą zupę ziemniaczaną, zwaną kapustą ziemniaczaną albo ciupanką. Specyfika tego lasowiackiego dania polega na odpowiednim zakwaszeniu ziemniaków, co uzyskuje się przez ich samoczynne ukiszenie, bądź przez zakwaszenie. Zwykle w zupie poza drobno pokrojonymi ziemniakami jest jeszcze kolorowa fasola, groch, lub inna roślina strączkowa, a za omastę najczęściej służą skwarki lub usmażony boczek. Zupa podawana jest na kwaśno, a pokrojone ziemniaki i fasola wyglądem przypominają kapustę z fasolą.

Przepisów na kapustę ziemniaczaną jest tyle, ile gotujących ją gospodyń. Szukając odpowiedniej receptury posiłkowałam się wiedzą i doświadczeniem Pani Janiny Olszowy, znawczyni kuchni lasowiackiej, która na kolbuszowskim skansenie prowadziła warsztaty kulinarne związane z przygotowywaniem tej lokalnej potrawy. Przepis na kapustę ziemniaczaną z soczewicą na kwasie z ogórków kiszonych pochodzi z publikacji „Lasowiacka kapusta ziemniaczana na 12 sposobów”, wydanej przez Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.

Kapusta ziemniaczana z soczewicą – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1 kg ziemniaków
• 150 g soczewicy (najlepiej zielonej)
• 75 g słoniny lub boczku
• 500 ml kwasu z ogórków
• sól do smaku

Soczewicę płuczemy i zalewamy gorącą wodą. Odstawiamy na kilka godzin, po czym odlewamy wodę, w której się moczyła, zalewamy świeżą i gotujemy do miękkości. Pod koniec gotowania soczewicę solimy do smaku.

Ziemniaki obieramy i siekamy siekaczem „esem” lub kroimy w drobną kostkę (jak do jarzynowej sałatki). Pokrojone ziemniaki zalewamy zimną wodą i odstawiamy na cały dzień w ciepłe miejsce. Aby zapobiec ciemnieniu ziemniaków oraz przyspieszyć proces fermentacji, do ziemniaków można dodać część kwasu z kiszonych ogórków.

Ukiszone ziemniaki razem z wodą stawiamy na gaz i zagotowujemy. Kiedy będą półmiękkie dodajemy pozostały kwas z kiszonych ogórków i gotujemy do miękkości. Do ziemniaków dodajemy odcedzoną soczewicę. Zupę solimy do smaku i wlewamy do niej gorący tłuszcz powstały przy smażeniu skwarków. Tuż przed podaniem kapustę ziemniaczaną posypujemy skwarkami.

Danie podaje się na gorąco, najlepiej ze swojskim chlebem.

Kapusta ziemniaczana z soczewicą – kuchnia podkarpacka

Kapusta ziemniaczana z soczewicą – kuchnia podkarpacka

Zapraszam do zakładki KUCHNIA PODKARPACKA

po więcej przepisów na regionalne specjały

... a o Lasowiakach więcej w zakładce LASOWIACY I KUCHNIA LASOWIACKA :)

Kruche rogaliki z Rudnika nad Sanem – kuchnia podkarpacka

Kruche rogaliki z Rudnika nad Sanem - kuchnia podkarpacka

Waleria Krzewicka z Rudnika nad Sanem, prababcia mojej przyjaciółki, umiejętności kulinarne szlifowała w szkole dla panien w Krakowie. Ze swoimi córkami dzieliła się zarówno wiedzą, jak i przepisami na przeróżne specjały, w tym te, które znała z przyjęć u zamożnych znajomych. Jedna z córek Walerii, Jadwiga, spisała w swoim zeszycie wiele przepisów na wspaniałe wypieki – zarówno te, których nauczyła się w rodzinnym domu, jak i te, które dostała od sąsiadek i koleżanek. Kilkadziesiąt lat później zeszyt Jadwigi nadal jest w użytku. Sięga po niego jej córka, wnuczka, a niedługo pewnie również prawnuczka. A na końcu tej kolejki jestem ja, niby obca osoba z innego miasta i innych czasów, ale kulinarnie pokrewna dusza, ponieważ przepisy Jadwigi bardzo przypadły mi do gustu i już kilka razy prezentowałam je na blogu :)

Rogaliki z zeszytu Jadwigi to wypiek na bazie ciasta krucho-drożdżowego, z którego na Podkarpaciu często pieczono zarówno ciasteczka, jak i nadziewane rogaliki. Typowe ciasto drożdżowe wykorzystywane było do wytrawnych i słodkich wypieków w formie dużych bułek, ciast, zawijańców. Małe drożdżowe bułeczki i rogaliki są bardzo smaczne, ale szybko tracą świeżość, dlatego ten rodzaj wypieków przygotowywano z reguły z ciasta wzbogaconego o większą ilość tłuszczu, dzięki czemu ciasto było bardziej kruche i dłużej można je było przechowywać. Miało to znaczenie na przykład przed weselami, kiedy pieczenie różnych ciast i ciasteczek rozkładano na kilka dni. Poza praktycznymi aspektami krucho-drożdżowe rogaliki są po prostu bardzo smaczne, dlatego pieczone są od kilku pokoleń i nie zanosi się na to, by tradycja ta ustała.

Kruche rogaliki z Rudnika nad Sanem - kuchnia podkarpacka

Kruche rogaliki z Rudnika nad Sanem - kuchnia podkarpacka

Składniki na około 24 sztuki:

• 300 g mąki pszennej
• 125 g masła
• 30 g drożdży
• 1 łyżka cukru
• 1 jajko
• 200 g marmolady
• cukier puder

Drożdże kruszymy do kubka i rozcieramy z cukrem aż zamienią się w płyn.

Mąkę przesiewamy,  dodajemy do niej masło pokrojone w kawałki i siekamy. Do mąki dodajemy drożdże i jajko. Wyrabiamy jednolite ciasto, które zawijamy w bawełnianą ściereczkę (można zastąpić ją folią spożywczą) i wrzucamy do miski z zimną wodą.

Po około 2 godzinach ciasto wyciągamy z wody i dzielimy na 4 części. Każdą część rozwałkowujemy cienko w okrąg i dzielimy go na 6 części. Na każdej części kładziemy pół łyżeczki marmolady i zwijamy rogaliki. Rogaliki pieczemy około 15-20 minut w temperaturze 175 stopni C (grzałka góra-dół) aż nabiorą złotego koloru. Wystudzone oprószamy cukrem pudrem.

 

Kruche rogaliki z Rudnika nad Sanem - kuchnia podkarpacka

Kruche rogaliki z Rudnika nad Sanem - kuchnia podkarpacka

Po więcej regionalnych przepisów

zapraszam do zakładki

KUCHNIA PODKARPACKA