niedziela, 9 listopada 2025

Prekież – kuchnia podkarpacka

Prekież – kuchnia podkarpacka
Prekież – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Padew Narodowa, gmina Padew Narodowa, powiat mielecki

Na północy Podkarpacia jeszcze sto czy dwieście lat temu biały barszcz był codziennym posiłkiem niemal w każdym wiejskim domu. Jadano go głównie na śniadanie, z dodatkiem chleba, a w lepszych czasach również z gotowanym jajkiem. Ten sam barszcz bywał podawany także na obiad albo na kolację (wieczerzę), przy czym wtedy dodatkiem były całe gotowane ziemniaki. Danie było pożywne, tanie i szybkie do przygotowania. Każda gospodyni trzymała na piecu gliniany kamionkowy garnek, z którego codziennie ubierała nieco zakwasu na barszcz i dokarmiała pozostały zakwas, dodając kilka łyżek żytniej mąki i wodę. W różnych miejscach naszego regionu zupy na bazie białego barszczu miewały swoje lokalne receptury i nazwy. Prezentowałam już kiedyś prykiel z Lipnicy, a dzisiaj zapraszam na danie z Padwi Narodowej, które nosi nazwę prekież (również prekiesz lub prekieś). Jest to zupa na bazie wywaru z ziela angielskiego, liści laurowych i czosnku (nazywanego postną wodą), w którym gotuje się pokrojone w kostkę ziemniaki, a następnie zagęszcza przygotowanym specjalnie żytnim zakwasem. Prekież bywa zabielany mlekiem lub śmietaną. Okrasza się go smażonymi skwarkami z boczku lub słoniny oraz cebulą. Aby prekież był bardziej sycący, podaje się do niego kromki chleba. W sezonie letnim gotowe danie posypuje się na talerzu pokrojonym koperkiem.

Przepis Pani Katarzyny Lompart pochodzi z „Przepiśnika Padewskiego”, wydanego przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Padwi Narodowej.

Prekież – kuchnia podkarpacka
Prekież – kuchnia podkarpacka

Składniki na zakwas:

  • 1 szklanka mąki żytniej (razowej)
  • 3 szklanki letniej przegotowanej wody
  • 4 ząbki czosnku
  • 2-3 liście laurowe
  • 4-5 ziaren ziela angielskiego
  • skórka razowego chleba

Składniki na zupę:

  • 6 większych ziemniaków
  • 3 l wody
  • 3 ząbki czosnku
  • 3 ziarna ziela angielskiego
  • 1 liść laurowy
  • majeranek
  • pieprz
  • sól
  • 1 szklanka mleka (opcjonalnie)
  • 1 cebula
  • 200 g boczku lub słoniny
  • posiekany koperek (opcjonalnie)

Przygotowanie zakwasu:

Litrowy słoik lub kamionkowy garnek myjemy i sparzamy wrzątkiem. Do słoika wsypujemy mąkę, wlewamy wodę i dodajemy przecięte na pół ząbki czosnku, liście laurowe oraz ziele angielskie. Dokładnie mieszamy i dodajemy skórkę razowego chleba. Naczynie przykrywamy złożoną gazą lub lnianą ściereczką, którą obwiązujemy sznureczkiem. Trzymamy w cieple. Przez kolejne 4-5 dni raz dziennie mieszamy zakwas drewnianą łyżką. Gotowy zakwas przechowujemy w lodówce w zamkniętym słoiku przez okres do 2 tygodni.

Przygotowanie prekieża:

Wodę zagotowujemy z ziemniakami pokrojonymi w kostkę. Jak tylko woda zacznie się gotować dodajemy liść laurowy, ziele angielskie, czosnek, pół łyżki soli i pieprz. Gotujemy wszystko 10 minut.

Około 1 szklankę zakwasu hartujemy kilkoma łyżkami gorącego wywaru i wlewamy do ziemniaków. Dodajemy majeranek i całość gotujemy około 15 minut. Mleko również hartujemy kilkoma łyżkami gorącej zupy i wlewamy do garnka z ziemniakami. Jak tylko prekież zacznie się gotować, ściągamy garnek z ognia i ewentualnie doprawiamy solą.

Boczek lub słoninę kroimy w kostkę i podsmażamy na patelni. Kiedy wytopi się trochę tłuszczu dodajemy pokrojoną w piórka cebulę. Smażymy aż cebula będzie lekko zrumieniona. Prekież maścimy podsmażonym boczkiem i cebulą. Podajemy z chlebem.

 

Więcej przepisów na regionalne dania znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Z przyczyn technicznych komentarze przed publikacją będą weryfikowane.