Placek orzechowy – kuchnia podkarpacka

Placek orzechowy - kuchnia podkarpacka

Pod prostą nazwą placek orzechowy kryje się jedno z najbardziej charakterystycznych dla środkowego Podkarpacia ciast tradycyjnych. Składa się ono z 4 warstw ciasta drożdżowego, które jeszcze przed pieczeniem przekłada się typowymi dla regionu nadzieniami. Najpopularniejsza jest wersja ciasta przełożonego nadzieniem makowym, orzechowym i powidłami. Takie ciasto piecze się na przykład w Krzemienicy w gminie Czarna, gdzie nazywane jest mazurkiem lub drożdżówką z makiem i orzechami. W Gorliczynie (gmina Przeworsk) placek ten znany jest pod nazwą przekładaniec, albo mazurek królewski. W Gliniku (gmina Wielopole Skrzyńskie) z kolei tradycją jest pieczenie przekładańca drożdżowego, w którym 2 warstwy nadzienia stanowią orzechy, a warstwa środkowa to powidła. Z kolei samym nadzieniem makowym przekładają ciasto drożdżowe gospodynie z wioski Grzęska pod Przeworskiem.

Prezentowany przepis na placek orzechowy pochodzi z miejscowości Gać w gminie Przeworsk. Placek składa się z 4 warstw ciasta drożdżowego, przełożonych nadzieniem orzechowym. Charakterystyczną cechą tego wypieku jest ciasto drożdżowe, które dzięki dużej ilości tłuszczu i żółtek jest kruche i lekkie. Z kolei duża liczba użytych białek sprawia, że masa orzechowa jest spójna, a ciasto zwarte. Ale przede wszystkim ten zestaw składników zapewnia smak – smak, który trwa od pokoleń i wart jest tego, by trwał nadal :)

Przepis pochodzi z intensywnie eksploatowanej przeze mnie ostatnio publikacji Powiatu Przeworskiego pt. „Śladami dawnych smaków powiatu przeworskiego”, natomiast autorkami przepisu są panie z Koła Gospodyń Wiejskich Gać.

Placek orzechowy - kuchnia podkarpacka

Składniki na brytfankę 25x30 cm:

Ciasto:

• 400 g mąki pszennej
• 400 g margaryny (użyłam masła)
• 7 żółtek
• 60 g drożdży
• 1 łyżka cukru pudru

Masa orzechowa:

• 1 szklanka cukru pudru
• 250 g mielonych orzechów włoskich
• 7 białek
• 1 cukier waniliowy

Drożdże rozcieramy z cukrem, a następnie dodajemy pozostałe składniki i zagniatamy ciasto. Masło dobrze jest zetrzeć na tarce, by ułatwić sobie i skrócić wyrabianie jednolitego ciasta. Gotowe ciasto dzielimy na 4 części. Każdą z nich rozwałkowujemy na wielkość brytfanki.

Białka ubijamy mikserem, a kiedy zaczną robić się sztywne, wsypujemy cukier waniliowy, a następnie stopniowo dodajemy cukier puder. Kiedy masa będzie ubita dodajemy zmielone orzechy i mieszamy łyżką. Masę dzielimy na 3 części.

W brytfance wyłożonej papierem do pieczenia układamy kolejno warstwy: ciasto, masa, ciasto, masa, ciasto, masa, ciasto. Ciasto przykrywamy ściereczką i odstawiamy do wyrośnięcia na co najmniej 30 minut. Pieczemy na dolnej półce w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C*(grzałka góra-dół) przez około 40 minut.

*W oryginale podano temperaturę pieczenia 190-200 stopni C.

 

Placek orzechowy - kuchnia podkarpacka

Przepisy na wspomniane przeze mnie inne ciasta warstwowe tego typu

znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Drożdżówka z makiem i orzechami

Glinicki przekładaniec drożdżowy

Makowiec warstwowy