Zupa jarzynowa zasmażana – kuchnia podkarpacka

Zupa jarzynowa zasmażana – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: gmina Dębica, powiat dębicki

Podobno wielu obcokrajowców zachwyca w polskiej kuchni mnogość i różnorodność zup. Sami chyba jednak tego nie doceniamy. Dzielimy zupy z grubsza na pomidorową, ogórkową i jarzynową, a każda z nich w każdym domu gotowana jest trochę inaczej. Zupa jarzynowa jest pod tym względem szczególna, ponieważ można ją ugotować na wiele sposobów– z różnych sezonowych warzyw, z różnymi dodatkami, zagęszczaną na różne sposoby. Tym razem proponuję Wam zupę z jesiennych warzyw, która zagęszczona jest zasmażką. Autorki przepisu zwracają uwagę na jeden wyjątkowy dodatek – świeżą miętę, która dodana na końcu, podkreśla smak zupy.

Przepis pochodzi z publikacji „Kulinarne wędrówki po Gminie Dębica”.

Zupa jarzynowa zasmażana – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 500 g kości kulinarnych
• 2,5 litra wody
• 150 g marchewki
• 50 g pietruszki
• 80 g selera
• 80 g pora
• 50 g cebuli
• 500 g ziemniaków
• 150 g fasolki szparagowej
• 100 g kapusty
• 100 g słoniny
• 50 g mąki pszennej
• sól i pieprz
• natka pietruszki
• świeża mięta

Wodę solimy płaską łyżką soli, wkładamy do niej kości kulinarne i na wolnym ogniu przez 30 minut gotujemy wywar. W tym czasie marchewkę, pietruszkę i seler obieramy, a potem kroimy w kostkę. Obraną cebulę kroimy w drobną kosteczkę. Pora kroimy w krążki, a fasolę szparagową na mniejsze kawałki. Ziemniaki obieramy i kroimy w grubą kostkę. Kapustę cienko szatkujemy.

Do odcedzonego wywaru dodajemy warzywa i gotujemy około pół godziny. W międzyczasie słoninę kroimy w drobną kostkę i na małym ogniu wytapiamy skwarki. Jeśli tłuszczu jest bardzo dużo, część można odlać. Do pozostałego tłuszczu ze skwarkami wsypujemy mąkę i smażymy aż mąka lekko zbrązowieje. Zasmażkę przekładamy do zupy. Doprawiamy solą, pieprzem, natką pietruszki i świeżą posiekaną miętą.

Więcej podkarpackich zup znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKRPACKA

Zapraszam :)

Babka ziemniaczana z kaszanką – kuchnia podkarpacka

Babka ziemniaczana z kaszanką – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Temeszów, gmina Dydnia, powiat brzozowski

Babka ziemniaczana to potrawa wywodząca się z Kresów Wschodnich. Choć współcześnie nie jest już tak popularna jak niegdyś, nadal jest daniem chętnie przygotowywanym w niektórych zakątkach naszego regionu. Przygotowuje się ją z tartych ziemniaków, do których dodaje się smażony boczek z cebulą, śmietanę i jajka. Przyprawioną masę zapieka się w foremce i podaje na gorąco ze śmietaną lub sosem grzybowym. Babkę można również pokroić w grube plastry i podsmażyć z obu stron przed podaniem. Przepis, który dzisiaj proponuję, jest szczególny ze względu na dodatek kaszanki. Nie dominuje ona dania, ale jest delikatnym akcentem smakowym, który urozmaica potrawę. Na wierzchu babki układa się plasterki słoniny, która ma zapobiegać wysychaniu dania podczas pieczenia. Moja słoninka nieco się zrolowała, co nie było efektem zamierzonym, jednak uznałam, że pokażę Wam babkę właśnie taką, zwłaszcza że  smakowała doskonale :)

Przepis Klubu Seniora w Temeszowie pochodzi z publikacji „Z dydyńskiego ogrodu na stół” wydanej przez Urząd Gminy w Dydni.

Babka ziemniaczana z kaszanką – kuchnia podkarpacka

Składniki na keksówkę 31x13 cm:

• 1 kg obranych ziemniaków
• 150 g kaszanki
• 150 g boczku wędzonego
• 2 cebule
• 2 jajka
• 1 łyżka mąki pszennej
• 1 łyżka mąki ziemniaczanej
• 50 ml śmietany 30%
• 2 łyżki majeranku
• 1 łyżeczka soli
• 1 łyżeczka pieprzu
• kilka cienkich plasterków słoniny
• kawałek masła i kilka łyżek bułki tartej do foremki

Boczek kroimy w drobną kostkę, cebulę również. Boczek podsmażmy na patelni, a kiedy wytopi się trochę tłuszczu, dodajemy cebulę i smażymy do miękkości cebuli. Dodajemy kaszankę bez osłonki pokrojoną w plasterki. Smażymy wszystko kilka minut.

Ziemniaki ścieramy na tarce o drobnych oczkach. Wykładamy na sitko i odciskamy nad miską. Odciśnięty płyn wylewamy, a do skrobi osadzonej na dnie miski dodajemy gorący boczek z cebulą i kaszanką. Zaparzenie ziemniaków gorącymi dodatkami zapobiegnie ich ciemnieniu. Dodajemy obie mąki, jajka, śmietanę, majeranek, sól oraz pieprz. Dobrze mieszamy.

Keksówkę smarujemy masłem i oprószamy bułką tartą. Wykładamy masę ziemniaczaną i na wierzchu układamy plasterki słoniny. Pieczemy 90 minut w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C (grzałka góra-dół).

Babka ziemniaczana z kaszanką – kuchnia podkarpacka

Więcej tradycyjnych przepisów z regionu znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Pierogi ruskie z miętą - kuchnia podkarpacka

 

Pierogi ruskie z miętą - kuchnia podkarpacka

Pierogi ruskie z miętą – kuchnia podkarpacka
Lokalizacja: Kołodzieje, gmina Bojanów, powiat stalowowolski

Mięta w tradycyjnej kuchni naszego regionu ma wiele zastosowań – od napojów i naparów, po dania obiadowe, od słodkich potraw, po typowo wytrawne dania, od dominującego składnika, po lekki akcent smakowy. W tej ostatniej roli występuje ona w pierogach ruskich, jakie podaje się, szczególnie latem, w Kołodziejach, miejscowości położonej na północy Podkarpacia, w dawnej Puszczy Sandomierskiej. Choć mięta to zaledwie dodatek do typowego farszu, czyli ziemniaków, białego sera i cebulki, to jednak ożywia ona na smak i charakter dania. Polecam urozmaicić sobie od czasu do czasu jedno z ulubionych polskich dań :)

Przepis został opracowany na podstawie informacji od Koła Gospodyń i Gospodarzy Wiejskich w Kołodziejach – dziękuję i serdecznie pozdrawiam :)

Pierogi ruskie z miętą - kuchnia podkarpacka

Składniki na około 60 sztuk:

Ciasto:

• 500 g mąki pszennej
• 2 łyżki oleju
• 1/2 łyżeczki soli
• około 1 szklanki ciepłej wody

Farsz:

• 8 średnich ziemniaków
• 300-400 g półtłustego białego sera (twarogu)
• 1 niewielka cebula
• 2-3 łyżki posiekanej świeżej mięty (lub inna ilość wg upodobań)
• 1 łyżka masła
• sól i pieprz do smaku
• masło do okraszenia

Przygotowujemy farsz.

Ziemniaki obieramy, myjemy i gotujemy w posolonej wodzie. Biały ser i przestygnięte ziemniaki przeciskamy przez praskę. Cebulę drobniutko siekamy i dusimy ją z odrobiną soli na maśle. Cebula ma być miękka, ale nie zrumieniona. Do ziemniaków i sera dodajemy cebulę, miętę i doprawiamy solą oraz pieprzem. Mieszamy.

Wyrabiamy ciasto.

Mąkę przesiewamy, dodajemy do niej sól i olej. Wlewamy po trochę wodę i mieszamy. Kiedy cała woda jest już połączona z mąką, wyrabiamy ciasto.

Stolnicę podsypujemy lekko mąką, rozwałkowujemy ciasto na grubość około 2-3 mm i wycinamy kółka o średnicy około 5 cm. Na każde kółko nakładamy dużą łyżeczkę farszu i sklejamy brzegi.

W dużym garnku zagotowujemy wodę i solimy ją. Zmniejszamy lekko ogień, mieszamy wodę drewnianą łyżką i wrzucamy do niej około 12 pierogów. Od czasu do czasu mieszamy lekko drewnianą łyżką, by pierogi nie przywarły do dna. Kiedy wypłyną na wierzch, gotujemy je jeszcze przez około 3 minuty. Pierogi wyciągamy łyżką cedzakową. Gotowe porcje okraszamy masłem.

Pierogi ruskie z miętą - kuchnia podkarpacka

Więcej podkarpackich przepisów na pierogi znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Pierożki z marmoladą – kuchnia podkarpacka

Pierożki z marmoladą – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Gogołów, gmina Frysztak, powiat strzyżowski 

Ciasto krucho-drożdżowe to jedno z tych wdzięcznych ciast, które łatwo się wyrabia, a upieczone jest smaczne i długo zachowuje świeżość. Dlatego w naszym regionie z takiego właśnie ciasta często piecze się ciasteczka. Jeśli rozwałkuje się je cienko, ciastka są kruche i delikatne. Przygotowane z ciasta nieco grubszego, są miękkie i mięsiste. Osobiście lubię tę pierwszą wersję, dlatego rozwałkowuję ciasto dość cienko, co i Wam polecam. Panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Gogołowie ciastka krucho-drożdżowe przygotowują w formie pierożków. Zlepione brzegi ciastek lubią się w piekarniku lekko otworzyć, jednak po upieczeniu wracają do swojego kształtu, a marmolada pozostaje w środku. Warto dodać, że ciasto przygotowuje się praktycznie bez cukru (poza tą niewielką ilością potrzebną do obudzenia drożdży), a cała słodycz ciastek pochodzi z marmolady. Warto więc do tego wypieku wybrać dobrą, gęstą marmoladę o ulubionym smaku. Sprawdzą się też powidła, byle by nie były zbyt wodniste. Zapraszam do wypróbowania tego prostego i szybkiego przepisu, który pochodzi z publikacji „Czarnorzecko-Strzyżowska kraina smaków. Tradycyjne przepisy kulinarne Kół Gospodyń Wiejskich z terenu działania Stowarzyszenia Czarnorzecko-Strzyżowska Lokalna Grupa Działania”.

Pierożki z marmoladą – kuchnia podkarpacka

Składniki na około 40 sztuk:

• 300 g mąki pszennej
• 3 żółtka
• 250 g margaryny lub masła
• 1,5 łyżki gęstej śmietany
• 15 g drożdży
• 1/2 łyżeczki cukru
• 300 g marmolady
• cukier puder do oprószenia

Drożdże wkładamy do kubka i rozcieramy z cukrem za pomocą łyżki, aż zamienią się w płyn. Dodajemy łyżkę mąki, śmietanę, mieszamy i odstawiamy na około 10-15 minut.

Mąkę przesiewamy i siekamy z margaryną lub masłem. Dodajemy żółtka, drożdże ze śmietaną i zagniatamy ciasto. Odkładamy je do lodówki i przygotowujemy stolnicę, którą oprószamy mąką. Odrywamy połowę ciasta (reszta czeka w lodówce) i rozwałkowujemy je na grubość około 3 mm. Wycinamy kółka średnicy 6-7 cm. Na każde kółko nakładamy pół łyżeczki marmolady i zlepiamy brzegi (podobnie jak zlepia się pierogi). Pierożki układamy na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Z drugą częścią cista postępujemy tak samo. Pierożki pieczemy około 15 minut w temperaturze 180 stopni C (grzałka góra-dół). Wystudzone pierożki oprószamy cukrem pudrem.

 

Więcej regionalnych przepisów na smaczne ciastka znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Makownik – kuchnia podkarpacka

Makownik – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Nowosiółki Dydyńskie, gmina Fredropol, powiat przemyski

Zawijane makowce w cieście drożdżowym to świąteczny klasyk, którego nie trzeba reklamować. Ale być może zainteresuje Was przepis, w którym do ciasta zamiast masła dodaje się olej, a mak jest nie tylko parzony, ale również smażony? Zapraszam na makownik według przepisu Koła Gospodyń Wiejskich „Pokolenie” w Nowosiółkach Dydyńskich. Żeby zminimalizować ryzyko pęknięcia makowca polecam owinąć go papierem do pieczenia, jednak oryginalny przepis o tym nie wspomina, więc pozostawiam to Waszemu doświadczeniu :)

Przepis na makownik pochodzi z publikacji „Przepisy kulinarne naszych przodków LGD „Ziemia Przemyska”.

Makownik – kuchnia podkarpacka

Składniki na 2 makowniki:

Ciasto:

• 500 g mąki pszennej
• 3 żółtka
• 0,5 szklanki oleju
• 50 g drożdży
• 250 ml mleka
• 3 łyżki cukru
• sól

Masa makowa:

• 500 g maku suchego
• 100 g masła
• 0,75 szklanki cukru
• 0,5 szklanki miodu
• 3 całe jajka
• bakalie
• olejek migdałowy

Z drożdży, cukru i odrobiny letniego mleka robimy rozczyn. Odstawiamy go na 15 minut aż podrośnie. Do przesianej mąki dodajemy rozczyn, żółtka, pozostały cukier, resztę mleka, dużą szczyptę soli i olej. Zagniatamy ciasto i odstawiamy je do wyrośnięcia. Mak parzymy gorącą wodą, odstawiamy na 30 minut. Po tym czasie dobrze go odciskamy z wody i mielimy na drobnym sitku. Masło roztapiamy, dodajemy cukier, miód, zmielony mak, bakalie, olejek i żółtka, a następnie całość podsmażamy, a potem studzimy. Białka ubijamy na sztywną pianę i dodajemy do przestudzonego maku delikatnie mieszając. Ciasto dzielimy na dwie części, każdą część rozwałkowujemy, nakładamy masę makową i zwijamy w rulon. Każdy makownik dwukrotnie zawijamy ściśle papierem do pieczenia tak, żeby nie było większego luzu niż na jeden palec.  Odstawiamy na 30 minut do wyrośnięcia. Pieczemy w temperaturze 180 stopni C przez 40 minut. Makowniki można oprószyć cukrem pudrem lub polukrować.

Makownik – kuchnia podkarpacka

Więcej przepisów na regionalne słodkości znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Makówka wigilijna – kuchnia podkarpacka

Makówka wigilijna – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Kamienica Górna, gmina Brzostek, powiat dębicki

Zapraszam Was dzisiaj na kolejne nietypowe wigilijne danie z naszego regionu.  Makówka to masa z maku i mleka, przekładana plasterkami bułki pszennej i orzechami z rodzynkami. Danie przyrządza się dzień wcześniej, dzięki czemu słodzone mleko przenika przez wszystkie warstwy i łączy je. Na swój sposób makówka w smaku przypomina makowiec. W Kamienicy Górnej podaje się ją podczas wigilijnej wieczerzy.

Przepis Stowarzyszenia Wiejskiego „Kamienica” pochodzi z publikacji „Bożonarodzeniowe smaki”.

Makówka wigilijna – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1-1½ l mleka
• 5 dużych łyżek cukru
• 250 g maku zmielonego na sucho
• 2 pszenne bułki
• 150 g orzechów laskowych
• 50-100 g orzechów włoskich
• 150 g rodzynek

Cukier mieszamy z litrem mleka i zagotowujemy. Dodajemy zmielony mak i jeszcze raz zagotowujemy. Bułki kroimy na plastry, orzechy kroimy dość drobno. Następnie układamy warstwami w szklanej misce na przemian: plasterki bułki, orzechy z rodzynkami i  co warstwa przelewamy schłodzonym mlekiem z makiem. Pozostawiamy do następnego dnia. Jeśli makówki będą na następny dzień zbyt suche, można je delikatnie przelać letnim mlekiem. Na wierzchu układamy orzechy i rodzynki.

Makówka wigilijna – kuchnia podkarpacka

Więcej podkarpackich świątecznych przepisów znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam serdecznie :)

Kasza jaglana ze śliwkami i rodzynkami – kuchnia podkarpacka

Kasza jaglana ze śliwkami i rodzynkami – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Wólka Tanewska, gmina Ulanów, powiat niżański

Kasza jęczmienna ze śliwkami jest popularnym wigilijnym daniem na Podkarpaciu, szczególnie w jego południowej części. Na północy województwa, w okolicach Sanu, w wigilijny wieczór podaje się podobne danie z kaszy i śliwek. Jego bazą jednak jest kasza jaglana gotowana na mleku, a nie jęczmienna, co znacząco zmienia smak dania. Przyznam się, że choć nie ugotowałam kaszy na sypko (nie powstrzymałam się przed mieszaniem w obawie przed przypaleniem kaszy), to danie szczególnie przypadło mi do gustu. Może to dlatego, że też jestem z północy regionu, a tutaj ta kasza była bardziej popularna, np. jako farsz do pierogów czy nawet gołąbków? Niemniej zapewniam, że lekko słona kasza jaglana ugotowana na mleku, która czerpie słodycz jedynie z suszonych śliwek i rodzynek, to danie warte miejsca na świątecznych stołach i mam nadzieję, że nie zostanie zapomniane. Dziękuję Małgorzacie, że zechciała podzielić się ze mną tym przepisem :)

Kasza jaglana ze śliwkami i rodzynkami – kuchnia podkarpacka

Składniki na dużą salaterkę (jak na zdjęciach):

• 200 g kaszy jaglanej
• 2,5 szklanki mleka
• 0,5 płaskiej łyżeczki soli
• 1 łyżka masła
• kilka suszonych śliwek
• 50 g rodzynek

Suszone śliwki zalewamy gorącą wodą i odstawiamy aż zmiękną. Odcedzamy je. Jeśli są duże, kroimy je na mniejsze kawałki. Mleko solimy i zagotowujemy. Wsypujemy do niego opłukaną kaszę i gotujemy na wolnym ogniu do miękkości około 15-20 minut (kasza mieszana będzie miała zwartą konsystencję). Do ugotowanej kaszy dodajemy łyżkę masła, śliwki i rodzynki. Mieszamy i odstawiamy na kilkanaście minut, żeby kasza napęczniała, ale nie wystygła.

Więcej podkarpackich specjałów znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

Kwasówka z Torek – kuchnia podkarpacka

Kwasówka z Torek – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Torki, gmina Medyka, powiat przemyski

W centralne i wschodniej części Podkarpacia, na Pogórzu Przemyskim i Dynowskim, jednym z wigilijnych dań często bywa zupa na kapuście kiszonej lub samym soku z takiej kapusty, gotowana z suszonymi grzybami i kaszą jęczmienną. W zależności od lokalnej tradycji zupa ta nosi nazwę kwas, kwasówka albo kwaśnica. W miejscowości Torki pod Medyką zupę tę doprawia się czosnkiem, co bardzo intensyfikuje jej smak. Zapraszam więc na kolejną wersję podkarpackiej wigilijnej kwasówki.

Przepis Świetlicy wiejskiej w Torkach pochodzi z publikacji „Kulinarne skarby Lokalnej Grupy Działania „Ziemia Przemyska””.

Kwasówka z Torek – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 0,5 kg kapusty kiszonej
• 0,5 szklanki suszonych grzybów
• 5 łyżek kaszy jęczmiennej grubej
• 3 liście laurowe
• 5 ziaren ziela angielskiego
• 3 ząbki czosnku
• sól
• pieprz
• woda

Do garnka wkładamy odciśniętą kiszoną kapustę, suszone grzyby, ziele angielskie, liście laurowe i zalewamy wodą. Gotujemy na bardzo wolnym ogniu około godziny, aż kapusta i grzyby zmiękną. Dodajemy kaszę jęczmienną i gotujemy dalej do miękkości kaszy. Na koniec dodajemy przeciśnięty przez praskę czosnek, sól i pieprz.

 

Zapraszam do zakładki

KUCHNIA PODKARPACKA

po więcej regionalnych przepisów :)

Miodownik z orzechami – kuchnia podkarpacka

Miodownik z orzechami – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: powiat rzeszowski

Z różnicą między piernikiem a miodownikiem jest jak z tym jajkiem i kurą. Co było pierwsze? :) W sieci można przeczytać, że miodownik jest odmianą piernika. Równie łatwo znaleźć informację, że miodownik jest pierwowzorem piernika. A jaka jest prawda? Leży pewnie gdzieś po środku. Piernik charakteryzuje użycie przypraw korzennych, które pochodzą z innego kontynentu, a więc w naszym regionie to zapewne miodownik był tym wypiekiem, który pojawił się jako pierwszy, ponieważ pieczono go z lokalnie dostępnych składników. Najważniejszym z nich jest miód, który nie tylko nadaje miodownikowi smak, ale też wpływa na jego zwartą strukturę i skarmelizowany kolor. Gdzieś po drodze powstawały różne kombinacje tych ciast i tak oto prezentuję Wam dzisiaj przepis na miodownik z dodatkiem przepraw korzennych, a więc dwa w jednym :) Jeśli nie możecie się zdecydować, czy upiec piernik czy miodownik, to może właśnie znaleźliście rozwiązanie :) 

Przepis na miodownik z orzechami pochodzi z książki wydanej przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia” pt. „Wielka księga tradycji kulinarnych województwa podkarpackiego”. Przepis na polewę to moja sprawdzona (choć nie tradycyjna) propozycja :)

Miodownik z orzechami – kuchnia podkarpacka

Składniki na keksówkę 11x35 cm:

• 200 g mąki pszennej
• 4 jajka
• 1/2 szklanki oleju
• 1/2 szklanki cukru
• 2/3 szklanki miodu
• 2/3 szklanki śmietany
• 1/2 szklanki siekanych orzechów włoskich
• 1/2 łyżeczki sody oczyszczonej
• szczypta proszku do pieczenia
• szczypta amoniaku
• 1 łyżeczka przyprawy do piernika
• 2/3 małego słoiczka powideł śliwkowych
• polewa czekoladowa

Białka ubijamy na sztywno i odstawiamy. Mąkę przesiewamy, dodajemy do niej sodę, proszek do pieczenia, amoniak i przyprawę do piernika. W osobnej misce ucieramy żółtka z cukrem. Dodajemy olej, śmietanę i miksujemy. Następnie dodajemy mąkę z orzechami i dokładnie mieszamy. Na koniec dodajemy trochę ubitych białek i mieszamy, żeby rozluźnić ciasto. Dodajemy pozostałe białka i mieszamy całość. Keksówkę wykładamy papierem do pieczenia i przelewamy ciasto. Pieczemy w 175 stopniach C przez 50-55 minut. Jeśli wierzch zacznie się za bardzo rumienić, przykrywamy go arkuszem folii aluminiowej.

Wystudzony miodownik przecinamy wzdłuż i przekładamy powidłami śliwkowymi. Wierzch dekorujemy polewą.

Polewa czekoladowa:

• 50 g masła
• 3 łyżki cukru pudru
• 2,5 łyżki kwaśnej śmietany
• 1,5 łyżki kakao
• 0,5 łyżki żelatyny + 1 łyżka wrzątku

Żelatynę zalewamy wrzątkiem i odstawiamy do napęcznienia. Masło roztapiamy, dodajemy do niego cukier puder, kakao, śmietanę i cały czas mieszamy, aż składniki się połączą. Ściągamy z gazu i dodajemy żelatynę. Mieszamy aż polewa zacznie gęstnieć. Polewamy miodownik.

 

Więcej przepisów na podkarpackie słodkości znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Barszcz grzybowy ze śmietaną – kuchnia podkarpacka

Barszcz grzybowy ze śmietaną – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: gmina Tarnobrzeg, powiat tarnobrzeski

Dania, które towarzyszą nam podczas świąt, odzwierciedlają nie tylko kulturę kulinarną regionu, ale też zwyczaje panujące w naszej rodzinie. Taki właśnie rodzinny świąteczny przepis z Tarnobrzega i okolic otrzymałam od Pani Marii Walentyny. W jej domu gotowane suszone grzyby wysmaża się ze śmietaną i dodaje się je do wywaru grzybowego z zakwasem na barszcz. Tak przygotowana zupa grzybowa ma lekko kwaskowy posmak barszczu, a jednocześnie przyjemny kremowy smak śmietany. Ten smaczny barszcz podaje się z uszkami grzybowymi.

Barszcz grzybowy ze śmietaną – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 2 litry wody
• 10 g suszonych grzybów (najlepiej prawdziwki/borowiki)
• 250 ml zakwasu na barszcz
• 100 ml gęstej śmietany
• sól i pieprz
• uszka grzybowe

Dzień wcześniej grzyby zalewamy wodą i odstawiamy. Na drugi dzień wodę z grzybami lekko solimy (1 płaska łyżeczka soli) i gotujemy pod przykryciem na wolnym ogniu do miękkości. Ugotowane grzyby wyciągamy, a wywar przecedzamy. Grzyby kroimy w paski i przekładamy na patelnię. Dodajemy śmietanę i smażymy na wolnym ogniu około 10-15 minut. Do garnka z wywarem z grzybów dodajemy po trochę zakwas na barszcz i zagotowujemy. Dodajemy też śmietanę z grzybami. Zagotowujemy i doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Podajemy z uszkami grzybowymi.

 

Więcej świątecznych przepisów z naszego regionu znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

Miodownik z powidłem i masą grysikową – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Bieździedza, gmina Kołaczyce, powiat jasielski 

Zima to najlepsza pora na ciasto miodowe, zwłaszcza w formie przekładańca. Taki rodzaj ciast w naszym regionie jest bardzo popularny i pieczony w wielu odmianach. Kruche placki przekłada się masami i pozostawia nawet na dwa dni, żeby ciasto stało się zwarte i wilgotne. A jedną z najpopularniejszych mas do zimowych przekładańców jest masa grysikowa. Swoją drogą niedawno dowiedziałam się, że słowo grysik to nasz lokalny regionalizm. Pozostała część Polski używa kaszy manny ;)

Przepis pana Marcina Janika pochodzi z „Wielkiej księgi tradycji kulinarnych województwa podkarpackiego” wydanej przez Stowarzyszenie na Rzesz Rozwoju i Promocji Podkarpacia Pro Carpathia.

Miodownik z powidłem i masą grysikową – kuchnia podkarpacka

Składniki na blaszkę 25x35 cm:

Ciasto (na 4 blaty):

• 800 g mąki pszennej
• 300 g smalcu
• 200 g miodu prawdziwego
• 2 jajka
• 2 łyżeczki sody oczyszczonej

Masa grysikowa:

• 750 ml mleka
• 5 łyżek grysiku (sypkiej kaszy manny)
• 3/4 szklanki cukru kryształu
• 250 g miękkiego masła

Dodatkowo:

• 1 słoiczek powideł śliwkowych
• cukier puder do posypania

Mąkę siekamy ze smalcem. Dodajemy miód, jajka, sodę oczyszczoną i zagniatamy ciasto. Dzielimy je na 4 równe części i odkładamy do lodówki na 2 godziny. Każdą część rozwałkowujemy na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia i pieczemy przez 9 minut w piekarniku nagrzanym do 200 stopni C.

Mleko zagotowujemy, dodajemy do niego grysik i często mieszając gotujemy do zgęstnienia (około 10-15 minut). Na koniec dodajemy cukier i dobrze mieszamy. Przykrywamy i odstawiamy do wystygnięcia. Miękkie masło ucieramy dodając do niego po łyżce grysiku.

Przekładamy ciasto: na pierwszy placek wykładamy połowę masy grysikowej i przykrywamy drugim plackiem, na którym rozsmarowujemy powidła. Na powidła kładziemy trzeci placek, rozsmarowujemy na nim drugą połowę masy grysikowej i przykrywamy ostatnim blatem. Ciasto szczelnie zakrywamy (na przykład folią spożywczą) i odstawiamy w chłodne miejsce. Przed krojeniem oprószamy cukrem pudrem.

Miodownik z powidłem i masą grysikową – kuchnia podkarpacka

Inne przepisy na podkarpackie ciasta znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Łemkowskie pierogi z ziemniakami i kapustą – kuchnia podkarpacka

Łemkowskie pierogi z ziemniakami i kapustą – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: gmina Zagórz, powiat sanocki

Kultura łemkowska pozostawiła swój ślad w wielu południowych zakątkach Polski, w tym w Bieszczadach i w Beskidzie Niskim. Jednym z elementów tej kultury jest kuchnia łemkowska, w której dominowały dania na bazie ziemniaków, kapusty i roślin strączkowych, a także dania mączne. W okolicach Zagórza nadal gotuje się pierogi na łemkowską modłę, które można uznać za regionalny specjał. Farsz do tych pierogów to połączenie farszu jak na pierogi ruskie – czyli ziemniaków z białym serem i usmażoną cebulką, z ugotowaną kapustą kiszoną wysmażoną z boczkiem. Ziemniaki z serem sprawiają, że farsz jest spójny i treściwy, natomiast kiszona kapusta nadaje daniu smak. Boczek w farszu to kropka nad „i”, choć w przeszłości dodawano go zapewne jedynie od święta. Pierogi łemkowskie można okrasić cebulką usmażoną na maśle lub skwarkami z boczku, jednak w okolicach Zagórza podaje się je z maczajką. Jest to specyficzny rodzaj sosu, który konsystencję przypomina budyń. Do tematu maczajki będę zresztą chciała wrócić w innym poście, bo to również spora regionalna ciekawostka.

Dziękuję Pani Basi, która podzieliła się ze mną przepisem na danie ze swoich rodzinnych stron :)

Łemkowskie pierogi z ziemniakami i kapustą – kuchnia podkarpacka

Składniki na około 60 sztuk:

Ciasto:

• 500 g mąki pszennej
• 2 łyżki oleju
• 1/2 łyżeczki soli
• 1 szklanka ciepłej wody

Farsz:

• 4 duże ziemniaki
• 200 g półtłustego białego sera (twarogu)
• 1 mała cebula
• 1 łyżka  masła
• sól i pieprz
• 400 g kiszonej kapusty
• 200 g boczku
• 3 ząbki czosnku
• ziele angielskie
• 1 liść laurowy

Dodatkowo:

• Cebula i masło lub boczek do okraszenia albo tradycyjna maczajka

Przygotowujemy farsz – osobno przygotowujemy farsz jak na pierogi ruskie, osobo kapuściany i na koniec je łączymy.

Ziemniaki obieramy, myjemy i gotujemy w posolonej wodzie. Biały ser przeciskamy przez praskę lub rozdrabniamy widelcem. Cebulę drobniutko siekamy i dusimy ją z odrobiną soli na maśle. Cebula ma być miękka, ale nie zrumieniona. Ugotowane, odcedzone ziemniaki tłuczemy. Pod koniec dodajemy cebulkę z masłem i biały ser. Doprawiamy solą i pieprzem. Dobrze mieszamy.

Kapustę odciskamy z soku, zalewamy wodą, solimy i gotujemy do miękkości z liściem laurowym i zielem angielskim. Miękką kapustę dobrze odciskamy i kroimy drobniej. Boczek kroimy w małą kostkę, wytapiamy go na patelni i dodajemy do niego kapustę i przeciśnięty przez praskę czosnek. Smażymy ją z boczkiem aż dobrze odparuje. Doprawiamy solą i pieprzem. Łączymy farsz ziemniaczany z kapuścianym i dokładnie mieszamy.

Przygotowujemy ciasto. Mąkę przesiewamy, dodajemy do niej sól, olej i wodę. Wyrabiamy ciasto. Stolnicę podsypujemy lekko mąką, rozwałkowujemy ciasto na grubość około 3 mm i wycinamy kółka o średnicy około 5 cm. Na każde kółko nakładamy dużą łyżeczkę farszu i sklejamy brzegi.

W dużym garnku zagotowujemy wodę i solimy ją. Zmniejszamy lekko ogień, mieszamy wodę drewnianą łyżką i wrzucamy do niej około 10-12 pierogów. Od czasu do czasu mieszamy lekko drewnianą łyżką, by pierogi nie przywarły do dna. Kiedy wypłyną na wierzch, gotujemy je jeszcze przez około 3 minuty. Pierogi wyciągamy łyżką cedzakową. Gotowe porcje okraszamy cebulką podsmażoną na maśle, boczkiem lub podajemy z maczajką.

Łemkowskie pierogi z ziemniakami i kapustą – kuchnia podkarpacka

Przepisy na wiele rodzajów podkarpackich pierogów znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Placek ze śliwkami i kruszonką – kuchnia podkarpacka

Placek ze śliwkami i kruszonką – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: powiat strzyżowski

Późne śliwki smakują najlepiej, dlatego jeśli jeszcze je macie, proponuję proste ciasto ucierane ze śliwkami i kruszonką. Niewiele pracy, a dużo przyjemności :)

Przepis pochodzi z publikacji Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia Pro Carpathia pt. „Wielka księga tradycji kulinarnych województwa podkarpackiego”.

Placek ze śliwkami i kruszonką – kuchnia podkarpacka

Składniki na blaszkę 25x35 cm:

Ciasto:

• 260 g mąki pszennej
• 175 g miękkiego masła
• 2/3 szklanki cukru
• 3 jajka
• 1 łyżeczka esencji waniliowej (można zastąpić cukrem waniliowym)
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• 3 łyżki śmietany
• szczypta soli

Kruszonka:

• 125 g mąki pszennej
• 75 g masła
• 75 g cukru
• szczypta soli

Owoce:

• 500 g śliwek (najlepiej węgierki)

Zaczynamy od kruszonki. Składniki rozcieramy w palcach na okruchy i w przykrytej miseczce odstawiamy do lodówki. Śliwki myjemy, kroimy na pół i usuwamy z nich pestki.

Przygotowujemy ciasto ucierane. Miękkie masło ucieramy z cukrem na gładką masę. Dodajemy do niego po jednym jajku cały czas ucierając. Na koniec dodajemy esencję waniliową, śmietanę i mąkę przesianą z proszkiem do pieczenia i szczyptą soli. Dokładnie mieszamy i przekładamy na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia lub wysmarowaną masłem i oprószoną mąką. Każdy kawałek śliwki od strony skórki „zamaczamy” w mącę i układamy je na cieście skórką do dołu. Wierzch posypujemy kruszonką. Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C przez około 40 minut.

Placek ze śliwkami i kruszonką – kuchnia podkarpacka

Inne przepisy na podkarpackie słodkości znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

Gołąbki z kaszą jaglaną i mięsem – kuchnia podkarpacka

Gołąbki z kaszą jaglaną i mięsem – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Harasiuki, gmina Harasiuki, powiat niżański

W naszym regionie gołąbki to danie, które najczęściej podaje się w dniu Wszystkich Świętych. Ale nie wszędzie farsz do gołąbków jest taki sam. Robimy je nie tylko z ryżem i z mięsem, ale też z ziemniakami, albo różnymi kaszami. Z reguły jest to kasza jęczmienna albo gryczana, ale na północy Podkarpacia, na wschód od Sanu często robi się gołąbki z kaszą jaglaną. Tak jest między innymi w Harasiukach, gdzie kasza jaglana w gołąbkach wzbogacana jest mięsem, suszonymi grzybami i kapustą kiszoną. A że lasy w tamtym regionie znane są z obfitości w grzyby, do gołąbków podaje się oczywiście sos grzybowy.

Przepis na gołąbki z kaszą jaglaną i mięsem pochodzi z publikacji „Turystyczny szlak dobrego smaku”.

Gołąbki z kaszą jaglaną i mięsem – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1 główka kapusty włoskiej
• 500 g kaszy jaglanej
• 400 g mielonego mięsa (wieprzowego, wołowego lub indyka)
• 200 g kiszonej kapusty
• garść suszonych grzybów
• pieprz
• sól
• 1 łyżka masła
•  

Grzyby moczymy dzień wcześniej i na drugi dzień gotujemy w osolonej wodzie. Odcedzamy i kroimy w paseczki, a wywar zostawiamy.

Zagotowujemy 1 l wody, a następnie dodajemy wypłukaną na sicie kaszę jaglaną, pokrojone w paski grzyby, odrobinę pieprzu, soli oraz łyżkę masła. Całość gotujemy 10 minut, przykrywamy i odstawiamy do zaparowania. Do kaszy dodajmy surowe mięso oraz pokrojoną kiszoną kapustę. Doprawiamy solą i pieprzem, a na koniec dokładnie mieszamy.

Kapustę obgotowujemy krótko w posolonej wodzi i stopniowo odcinamy liście. Ścinamy z nich gruby środkowy nerw. Na liście kapusty nakładamy farsz i zawijamy – najpierw boki, a później od nasady liścia, po czubek. Gołąbki układamy w naczyniu do zapiekania wyłożonym liśćmi kapusty. Wierzch również przykrywamy liśćmi kapusty. Do garnka wlewamy szklankę wody, można też dodać wywar z grzybów. Pieczemy pod przykryciem w 200 stopniach C przez około godzinę. Podajemy z sosem grzybowym.

Gołąbki z kaszą jaglaną i mięsem – kuchnia podkarpacka

Więcej przepisów na podkarpackie gołąbki znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

Bandurjanki – kuchnia podkarpacka

Bandurjanki – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: powiat bieszczadzki 

Bandurjanki to łemkowska nazwa placków ziemniaczanych, które w Bieszczadach przygotowywano w specyficzny sposób. Według Terezy Kyszczak (Tradycijni łemkiwśki strawy) Łemkowie starte ziemniaki łączyli z charakterystycznymi dodatkami, wpływającymi na smak i konsystencję placków – białym serem, śmietaną, kabaczkami albo dynią. W górach piekli je w piecach chlebowych na liściach kapusty lub klonu. Bandurjanki można również smażyć na oleju i taką właśnie wersję bieszczadzkich placków ziemniaczanych dzisiaj Wam proponuję. Jeśli dodacie do nich biały ser, bandurjanki będą miały lekko kwaśny smak, a ich skórka szybciej się skarmelizuje. W bieszczadzkich bandurjankach nie ma cebuli i pieprzu, co również zmienia nieco smak dobrze nam znanych placków ziemniaczanych. Danie proste, smaczne i ciekawe, zachęcam więc do wypróbowania przepisu :)

Bandurjanki – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1 kg ziemniaków
• 300 g białego sera
• 1 jajko
• 1 łyżka mąki pszennej
• 1/2 łyżeczki soli
• olej do smażenia

Ziemniaki obieramy i ścieramy na tarce. Odsączamy je na gęstym sitku. Wodę odlewamy, a skrobię pozostałą na dnie dodajemy do ziemniaków. Dodajemy też rozdrobniony biały ser, jajko, mąkę i sól. Mieszamy i smażymy placki na niewielkiej ilości oleju – z obu stron na złoty kolor.

Więcej podkarpackich specjałów znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)