Święta, święta :)

 

Groch na gęsto – kuchnia podkarpacka

Groch na gęsto – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Brzyska, gmina Brzyska, powiat jasielski

Do wigilijnej ryby zazwyczaj podaje się ziemniaki i duszoną kapustą. Jednak w niektórych podkarpackich domach z ziemniaków rezygnuje się w ogóle lub zastępuje się je grochem. W Brzyskach jest to groch ugotowany z odrobiną marchewki, którego smak podkreśla spora ilość masła i usmażona na nim cebula z czosnkiem. To prosty, ale smaczny dodatek, który dobrze komponuje się zarówno z rybą, jak i kapustą. Trzeba go tylko dobrze doprawić pieprzem i zadbać, by nie był zbyt suchy.

Przepis Koła Gospodyń Wiejskich z Brzysk pochodzi z publikacji Stowarzyszenia LGD „Liwocz”.

Groch na gęsto – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 500 g łuskanego grochu
• 200 g masła
• 2 ząbki czosnku
• 1 marchew
• 1 cebula
• sól
• pieprz

Groch płuczemy, zalewamy wodą i odstawiamy na 24 godziny. Następnego dnia wodę odlewamy i groch zalewamy świeżą wodą około 3-4 cm powyżej grochu, solimy i gotujemy. W tym czasie masło roztapiamy na patelni i dodajemy pokrojoną w kostkę cebulę, którą lekko solimy. Po kilku minutach dodajemy także posiekany czosnek. Kiedy groch jest niemal zupełnie miękki, dodajemy do niego startą na tarce o grubych oczkach marchewkę oraz masło z cebulą i czosnkiem. Wody nie powinno być więcej niż 1-2 cm ponad powierzchnię grochu. Całość gotujemy na małym ogniu około 20 minut. Doprawiamy solą i pieprzem.

 

Groch na gęsto – kuchnia podkarpacka

Więcej regionalnych wigilijnych specjałów w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

 

Zupa grochowa – kuchnia podkarpacka

Zupa grochowa – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Lisów, gmina Skołyszyn, powiat jasielski 

Choć na Podkarpaciu na wigilijnym stole najczęściej pojawia się czerwony barszcz lub barszcz grzybowy, w wielu domach w tym wyjątkowym dniu podaje się również inne zupy. Pisałam już kiedyś o zupie rybnej i zupie migdałowej z naszego regionu, a tym razem zapraszam na wigilijną zupę grochową. Ponieważ dania podawane w Wigilię powinny być postne, taka też jest zupa grochowa z Lisowa. Nie brak jej jednak aromatu dzięki wywarowi z suszonych grzybów i typowym dla grochówki przyprawom.

Przepis Koła Gospodyń Wiejskich z Lisowa pochodzi z publikacji „Bożonarodzeniowe smaki”, wydanej przez Stowarzyszenie LGD „Liwocz”.

Zupa grochowa – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 300 g grochu łuskanego
• 1 łyżeczka kminku
• 1 liść laurowy
• 2 ziarna ziela angielskiego
• 5 ziarenek pieprzu
• sól
• 20 g suszonych grzybów

Dzień wcześniej płuczemy groch i zalewamy go zimną wodą (kilka centymetrów powyżej grochu). Grzyby również płuczemy i zalewamy wodą. Odstawiamy na noc. Następnego dnia grzyby gotujemy na wolnym ogniu około 30 minut w wodzie, w której się moczyły. Groch odcedzamy, zalewamy go wywarem grzybowym, dodajemy ugotowane grzyby, kminek, liść laurowy, ziele angielskie, pieprz oraz sól. Jeśli wywaru grzybowego jest za mało, zupę uzupełniamy wodą. Gotujemy tak długo, aż groch będzie miękki.

Zupa grochowa – kuchnia podkarpacka

Więcej regionalnych przepisów

w tym przepisy wigilijne

w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

 

Ciastka Łabędzie – kuchnia podkarpacka

Ciastka Łabędzie – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Gorliczyna, gmina Przeworsk, powiat przeworski

Ciastka amoniaczki mają tyle zalet, że nie potrzebują wymyślnych kształtów, które zachęcałyby to ich zjedzenia. Zwykle występują w najprostszej formie – wykrojone foremką i posypane cukrem. Amoniaczki są smaczne, kruche i długo zachowują świeżość, co sprawia że na Podkarpaciu nadal często się je piecze. Jednak w Gorliczynie koło Przeworska dba się również o wygląd amoniaczków. Zwykłe okrągłe ciastko, jeszcze surowe, składa się tu na pół i nacinając je w odpowiedni sposób formuje się kształt łabędzia. Przygotowanie ciastek nie zajmuje wiele czasu, a ich wygląd jest miły oku, dlatego zachęcam do wypróbowania przepisu Koła Gospodyń Wiejskich Gorliczyna II, który został opublikowany w zbiorze regionalnych przepisów pt. „Śladami dawnych smaków powiatu przeworskiego”.

Ciastka Łabędzie – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 500 g mąki pszennej
• 125 g cukru pudru
• 1 łyżeczka amoniaku
• cukier wanilinowy
• 100 g masła
• 1/2 szklanki mleka

Dodatkowo:

• 1 białko
• cukier kryształ

Mąkę siekamy z masłem, dodajemy pozostałe składniki i zagniatamy jednolite ciasto. Owijamy je folią i odkładamy do lodówki na godzinę.

Ciasto rozwałkowujemy cienko (około 3 mm), wykrawamy szklanką kółka i każde z nich składamy na pół lekko dociskając. Każde półkole nacinamy – 1 głębokie nacięcie i 2 lub 3 płytkie. Wyginamy nacięty głęboko pasek w taki sposób, żeby przypominał szyję łabędzia. Pozostałe nacięcia lekko rozchylamy. Ciastka smarujemy lekko roztrzepanym białkiem i posypujemy cukrem. Pieczemy w temperaturze 180 stopni C (grzałka góra-dół) przez około 15 minut.

Ciastka Łabędzie – kuchnia podkarpacka

 

Inne przepisy na regionalne ciastka znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

 

Barszcz wigilijny z Brzysk – kuchnia podkarpacka

Barszcz wigilijny z Brzysk – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Brzyska, gmina Brzyska, powiat jasielski 

W wielu podkarpackich domach na wigilijnym stole obowiązkowo pojawia się barszcz czerwony. Potrawa prosta, wszystkim dobrze znana, a jednak w każdym domu nieco inna. Wiążą się z nią też różne zwyczaje i upodobania. U mojej koleżanki w Pstrągowej w Wigilię jadano barszcz ze wspólnej miski, która stała na środku stołu. Każdy do miski sięgał swoją łyżką i starał się uronić jak najmniej świątecznej zupy. W wielu domach przygotowując uszka do barszczu do jednego z nich wkłada się monetę. Kto podczas wigilijnej kolacji trafi na monetę, ma zagwarantowane powodzenie na kolejny rok. Samo spożywanie dań z buraków miało zaś zapewniać urodę i długowieczność.

Dzisiaj zapraszam Was na barszcz wigilijny według przepisu Koła Gospodyń Wiejskich z Brzysk. Jego atutem jest wywar z suszonych grzybów, którym w tym regionie wzbogaca się smak czerwonego barszczu. Połączenie smaków jest idealne, zwłaszcza jeśli barszcz podaje się z uszkami. Same ugotowane grzyby można zostawić w barszczu lub wykorzystać do innych dań, na przykład do uszek. Wykorzystać można również buraki, na których gotowany jest barszcz, ale o tym wspomnę pod właściwym przepisem.

Przepis pochodzi z publikacji Stowarzyszenia LGD Liwocz pt. „Bożonarodzeniowe smaki”.

Barszcz wigilijny z Brzysk – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1 ½ litra wywaru warzywnego
• 4 buraki ćwikłowe
• 500 ml zakwasu buraczanego
• 100 g suszonych prawdziwków
• 6 ziaren pieprzu
• 4 ziarna ziela angielskiego
• 1 liść laurowy
• sól
• pieprz
• cukier
• sok z cytryny
• majeranek

Suszone grzyby moczymy w wodzie przez 2 godziny, a potem gotujemy na wolnym ogniu do miękkości (około 45 minut).

Buraki obieramy i ścieramy na tarce o dużych oczkach. Do wrzącego wywaru warzywnego dodajemy utarte buraki, ziarna pieprzu, ziele angielskie i liść laurowy. Gotujemy do miękkości buraków. Barszcz przecedzamy i dodajemy do niego wywar z grzybów (razem z grzybami lub bez) oraz zakwas buraczany. Całość zagotowujemy i doprawiamy solą, pieprzem, cukrem, majerankiem i sokiem z cytryny.

 

Barszcz wigilijny z Brzysk – kuchnia podkarpacka

Więcej lokalnych specjałów w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

A co z burakami? :)

Buraki odcedzone z barszczu warto wykorzystać do sałatki – wystarczy dodać pokrojone w kosteczkę lub starte na tarce ugotowane jajka i ogórki kiszone oraz majonez, pieprz i sól. Nic nie może się zmarnować ;)

Miodownik z Krzywego – kuchnia podkarpacka

Miodownik z Krzywego – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Krzywe, gmina Dydnia, powiat brzozowski

Tradycyjny miodownik, jak sama nazwa mówi, to ciasto warstwowe pieczone z dodatkiem miodu. W naszym regionie najczęściej pieczono 3 cienkie placki na sodzie oczyszczonej, które przekładano masą grysikową (z kaszy manny). Masę tę przygotowywano na dwa sposoby – na gorąco, albo na zimno. Masa gorąca miała postać budyniu z dodatkiem masła, którym przekładano placki. Masa zimna miała postać kremu, który ucierano dodając do wystudzonego budyniu grysikowego miękkie masło. W obu przypadkach masa miała za zadanie zmiękczyć i połączyć miodowe placki. Wierzch miodownika polewano zazwyczaj polewą czekoladową. Polewa nie tylko wzbogacała smak ciasta, ale też zabezpieczała jego wierzch przed wysychaniem.

Przepis Koła Gospodyń Wiejskich z Krzywego to miodownik z masą grysikową na zimno. Ogromną zaletą ciasta jest jego trwałość. Przygotowuje się je dzień lub dwa dni wcześniej i dopiero po tym czasie nabiera ono właściwej konsystencji, nie tracąc przy tym na jakości, a zyskując na smaku.

Miodownik z Krzywego – kuchnia podkarpacka

Składniki na 3 placki 25x35 cm:

• 600 g mąki pszennej
• 250 g margaryny (można zastąpić masłem)
• 150 g cukru
• 2 całe jaja
• 1 żółtko
• 2 łyżeczki sody oczyszczonej
• 4 łyżki miodu płynnego

Składniki na masę grysikową:

• 500 ml mleka
• 5 łyżek grysiku (kaszy manny)
• 200 g masła
• 6 łyżek cukru pudru

Składniki na polewę czekoladową:

• 125 g margaryny (można zastąpić masłem)
• 1/2 szklanki cukru
• 3 łyżki kakao
• 3 łyżki wody

Przygotowujemy ciasto. Mąkę siekamy z tłuszczem, po czym dodajemy pozostałe składniki i wyrabiamy jednolite ciasto, które dzielimy na 3 równe części. Każdą część rozwałkowujemy do rozmiarów blaszki (25x35 cm) i pieczemy osobno w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C przez około 15-20 minut. Studzimy.

Przygotowujemy masę. 350 ml mleka podgrzewamy w garnku, a pozostałe 150 ml mleka mieszamy z grysikiem. Na gotujące się mleko wlewamy grysik, dodajemy cukier waniliowy i gotujemy cały czas mieszając, aż masa się zagotuje (pojawią się pęcherze powietrza). Budyń ściągamy z ognia, przykrywamy i studzimy. Miękkie masło ucieramy (na przykład mikserem) z cukrem pudrem i dodajemy po jednej łyżce zimnego budyniu. Połowę masy wykładamy na pierwszy placek, przykrywamy drugim plackiem, na który wykładamy resztę masy, a na nią trzeci placek.

Przygotowujemy polewę. Podane składniki wkładamy do małego garnka z grubym dnem i mieszamy na małym ogniu aż do zagotowania. Ściągamy z ognia i jeszcze chwilkę mieszamy, żeby polewa zaczęła gęstnieć. Wtedy polewamy nią placek. Po całkowitym zastygnięciu polewy placek przykrywamy i przechowujemy w chłodnym miejscu (niekoniecznie w lodówce).

Miodownik z Krzywego – kuchnia podkarpacka

Więcej przepisów na tradycyjne podkarpackie ciasta znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)

 

Kapuśniak na szpyrce – kuchnia podkarpacka

Kapuśniak na szpyrce – kuchnia podkarpacka

Lokalizacja: Beski Dukielski, gmina Dukla, powiat krośnieński

Późna jesień to idealny czas na kwaśny gorący kapuśniak. Taka zupa nie tylko zaspokoi głód, ale też wzmocni i rozgrzeje nas od środka. Dukielski kapuśniak nadaje się do tego celu doskonale, zwłaszcza że gotuje się go na tłustym mięsie, ze skwarkami ze słoniny oraz zasmażką na wytopionym tłuszczu. Gospodynie z Beskidu Dukielskiego gotując kapuśniak mięso wieprzowe często zastępują mięsem gęsi lub kaczek, które hodują we własnych zagrodach. Według lokalnej tradycji zupę tę podaje się z ziemniakami lub chlebem jako pełne danie obiadowe.

Przepis pochodzi z „Wielkiej księgi tradycji kulinarnych województwa podkarpackiego”, wydanej przez Województwo Podkarpackie oraz Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”.

Kapuśniak na szpyrce – kuchnia podkarpacka

Składniki:

• 1 kg kwaszonej kapusty
• 900 g żeberek wieprzowych,
• 200 g włoszczyzny (marchewka, pietruszka, seler)
• 3 ząbki czosnku
• 100 dag słoniny
• 1 łyżka mąki pszennej
• sól
• pieprz
• liść laurowy
• kminek
• opcjonalnie: kilka ziemniaków pokrojonych w kostkę i ugotowanych osobno lub chleb

Umyte i pokrojone na paski żeberka zalewamy 2 litrami wody i dodajemy rozgnieciony czosnek, liść laurowy, kminek oraz sól. Gdy warzywa zmiękną, wyjmujemy je z wywaru, dodajemy odciśniętą, pokrojoną kapustę kiszoną i gotujemy na małym ogniu do miękkości kapusty. Mięso obieramy od kości i dodajemy je do zupy, podobnie jak pokrojone warzywa wyciągnięte wcześniej z wywaru.

Słoninę kroimy w kosteczkę i na małym ogniu wytapiamy skwarki, które następnie przekładamy do kapusty. Na pozostałym tłuszczu rumienimy mąkę pszenną, rozprowadzamy zasmażkę zimną wodą i wlewamy do kapuśniaku. Całość zagotowujemy i doprawiamy do smaku solą oraz pieprzem. Dodajemy pokrojone w kostkę i ugotowane osobno ziemniaki lub podajemy z chlebem.

Kapuśniak na szpyrce – kuchnia podkarpacka

Inne przepisy na podkarpackie zupy znajdziecie w zakładce

KUCHNIA PODKARPACKA

Zapraszam :)